Explorar los documents (46 total)

vignette_OPN-20120315.jpg
L’occitan pels nulasses - Mauresca
Mauresca Fracàs Dub es un grop de musica rap-ragga occitan, creat en 1998, originari de Montpelhièr. Mauresca es a l'onor dins Occitan Pels Nulasses uèi.
vignette_LGO-20220608.jpg
ROGE, novèl espectacle de La Mal Coiffée - Tè Vé Òc
Gros, Lise. Metteur en scène ou réalisateur

Emission del 8 de junh de 2022

La Mal Coiffée : ROGE

ROGE, novèl espectacle de La mal coiffée empliguèt la sala a l'Espaci culturau dei Corbièras (Ferrals de Corbièras). Lo grop repren la paraula còntra totei lei dominacions : colonialas, nacionalas, economicas e mediaticas. Polifonia e percussions racontan lei gents d'aquí ò aquelei que vivon en Lengadòc en percorrent eiretatges e istòrias particulièras. La lenga occitana es ben aquí, pron viva, cantanta e lèsta de dire sei solidaritats e de norrir de totei leis emancipacions e resisténcias populàrias de per lo monde.

Un reportatge de Lisa Gròs.

[resumit de Tè Vé Òc]

vignette_LGO-20210915.jpg
Mans de Breish : camins d'un cantaire militant - Tè Vé Òc
Gros, Lise. Metteur en scène ou réalisateur

Emission del 15 de setembre de 2021

Mans de Breish - camins d'un cantaire militant

Retrobam a Serviès en Val de Danha (11), lo Mans de Breish que canta dempuèi d'annadas son pais e sa lenga occitana. Lo rescontrèrem aquest'estiu dins lei Corbièras a Villar per una bèla serada de fèsta amb scèna duberta. Mans de Breish fuguèt un dei primièrs cantaires de la nòva cançon occitana amb Robert Marti e d'autrei. Fuguèt present sul Larzac tre la debuta de la lucha e respondèt present a totei lei manifestacions de defensa de la lenga e la cultura occitana. Laissèt jamai sa region e contunha d'onorar l'occitan amb sa votz bèla e plena. Canta totjorn tant ben e vos espera a sei concèrts.

Un retrach de Lisa Gròs.

[resumit de Tè Vé Òc]

vignette_22937.jpg
Collectatge : cançon de Vedrines

La chanson dite “Chanson de Védrines” a été écrite sur l’air de la Valse Brune (musique de Georges Krier) mais le mystère demeure sur l’identité de l’auteur de ces paroles.

Pour en savoir plus sur la Chanson de Védrines

Voici les paroles de l'enregistrement présenté ici, effectué lors de collectages dans le département de l'Aude en Occitanie.
Ce collectage est issu du projet Mémoire chantée de l'Aude.

L'informateur de Limoux (c'est à dire la personne collectée) explique en occitan l'histoire de Védrines dans le Limouxin avant de chanter. De même, l'informateur de Salsigne raconte à son tour le « phénomène » Védrines.

Les versions chantées présentent peu voire pas de variantes. Voici la transcription de l'enregistrement effectué à Villardonnel

De que’s aquò que s’entend dins la bruma ?
Qu’es aquel bruch? es un aucèl sens pluma,
Que fa tuf-tuf que ronfla e que fuma
Monta descend e vira coma vòl.
Le cap levat nòstre pòble frissona
Cerca dals uèlhs que pòt èsser aquel fòl
Mas coma ven de devèrs Carcassona,
Canta a plen gargalhòl

Aquò que bronzina, es le motur de Vedrina
A chaval sus sa machina, fila coma un rat
Parièr a l’esclaire, aquí es a son afaire
Sembla que nade dins l’aire com'un passerat.

Dins lo cèl blau e lis coma una glaça
Gaitatz amics, aquel punt dins l’espaça
Que pauc a pauc grossís e se desplaça
Aisidament se desplaça tant naut.
Es un utís fait de boès e de tèla
Per le menar cal pas èsser un nigaud
Veiretz un jorn crebarà las estèlas,
E nòstre solelh tant caud.

Aquò que bronzina, es le motur de Vedrina
A chaval sus sa machina, fila coma un rat
Parièr a l’esclaire, aquí es a son afaire
Sembla que nade dins l’aire com'un passerat.
   
E se los vièlhs que son mòrts a la guèrra
O dins son lèit se levavan de tèrra
Eles qu’an pas jamai sauput ço qu’èra
Que de volar serián al desespèr
Lai mans sul cap davant aquel miracle
Estabosits un frisson dins le cuèr
S’amagarián en cridant es le diable !
Que nos ven de l’infèrn

Aquò que bronzina, es le motur de Vedrina
A chaval sus sa machina, fila coma un rat
Parièr a l’esclaire, aquí es a son afaire
Sembla que nade dins l’aire com'un passerat.

vignette_22935.jpg
Collectatge : cançon E tan que farèm aital

Voici l'enregistrement effectué lors  de collectages dans le département de l'Aude et de l'Hérault en Occitanie.
Ce collectage est issu du projet Mémoire chantée de l'Aude. Il concerne la chanson E tant que farèm aital.

Il est intéressant de noter qu'un intervenant de Sallèles-d'Aude raconte que cette chanson suivait toujours le Se Canta, hymne solennel occitan. D'après lui, ce serait une chanson de carnaval.

Nous retranscrivons l'enregistrement de Sallèles-d'Aude

E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas de bòrda
E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas d’ostal
un còp dos còps tres còps quatre còps cinq còps

dins lo trauc d’una sarralha i aviá un rinoceròs
que cantava e chaütava sus quatre pans de fil gròs.

E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas de bòrda
E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas d’ostal
un còp dos còps tres còps quatre còps cinq còps

Una mirga a bicicleta fasiá lo torn d’un caulet
avalèt una mongeta e faguèt un brave pet

E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas de bòrda
E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas d’ostal
un còp dos còps tres còps quatre còps cinq còps

Una mosca se gratava a la cima d’un pibol
una autra mosca es arrivada l’i fotiá lo det al cuol

E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas de bòrda
E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas d’ostal
un còp dos còps tres còps quatre còps cinq còps

La version donnée à Alzonne est quelque peu différente : après le refrain, l'intervenant ajoute une dernière phrase :

E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas de bòrda
E tant que farèm aital, mila dieus, cromparèm pas d’ostal
un còp dos còps tres còps quatre còps cinq còps
Un pistolet, dos pistolets, tres pistolets e bom ! viet d’ase qu’un pet !

vignette.jpg
Collectatge : cançon La Marselhesa dels vinhairons

Voici une version détournée, revue et corrigée, de La Marseillaise : clamée par les foules lors de la révolte des vignerons de 1907, ce chant, d'un auteur anonyme, dénonce la responsabilité des pouvoirs publics et accuse le régime républicain : la population des vignerons souffre. L'appel aux armes est la seule solution.

Voici les paroles de l'enregistrement présenté ici, effectué lors de collectages dans le département de l'Aude en Occitanie.
Ce collectage est issu du projet Mémoire chantée de l'Aude.

Ces paroles correspondent au texte initial : mais pour un des deux enregistrements, la mélodie ne correspond pas à celle de La Marseillaise.

La republica nos penchena
Al ras del còl amb un rastèl
Los ministres son pas en pena
Eles s'engraissan a vista d'uèlh
E tu pòble de la campanha
Del temps que manjan lo piòt
E que coflan lo borsicòt
Te cal crebar dins la caganha

Armatz-vos vinhairons !
Trapatz vòstres fusilhs
E anatz engrunar
Totes aquels sadols !

vignette.jpg
Collectatge : cançon A mon ostal

Ci-dessous, les paroles des collectages effectués dans le département de l'Aude en Occitanie concernant la chanson A Mon ostal.

Ce collectage est issu du projet Lo Bramàs. Mémoire chantée des pays audois.

Serviès-en-Val

A mon ostal i manjan d’uòu e ièu paure curi clòsca. (bis)
Mas quand lo jorn vendrà, cura la clòsca cura la clòsca,
Mas quand lo jorn vendrà, cura la clòsca qui voldrà.

Quand lo pol vesèt l’espiga se metèt a la picar.
Quand lo gat vesèt la mirga se metèt a la trapar.
Atal fan las polidas filhas que se vòlon maridar.
Tric trac coga de mirga
Tric trac coga de rat
Tric trac me’n vau a la fièra
Tric trac me’n vau al mercat
Un còp dos còps disiá qu’èra pas gaire.
Un còp dos còps disiá qu’èra pas tròp.
E tant que farèm atal miladieu cromparem pas de bòria.
E tant que farèm atal miladieu cromparem pas d’ostal.
L’ai pagat lo vòli pas perdre l’ai pagat lo vòli gardar.

A mon ostal i fan l’amor e ièu paure bridi l’ase. (bis)
Mas quand lo jorn vendrà bridarà l’ase bridarà l’ase
Mas quand lo jorn vendrà bridarà l’ase qui voldrà.

Quand lo pol vesèt l’espiga …

La personne enquêtée connaît cette chanson par Marie Rouanet. Notons que certains passages sont empruntés à la chanson E tant que farèm aital.

Peyriac-Minervois

Al nòstre ostal lai fan l’amor e ièu paure bridi l’ase. (bis)
E quand mon torn vendrà bridarà l’ase bridarà l’ase
E quand mon torn vendrà bridarà l’ase qual voldrà.

Al nòstre ostal lai manjan d’uòu e ièu paure curi clòsca. (bis)
E quand mon torn vendrà, cura la clòsca cura la clòsca,
E quand mon torn vendrà, cura la clòsca qual voldrà.

Sallèles-d'Aude

A l’ostal ne fan l’amor e ièu paure gardi l’ase. (bis)
Qualque jorn lo temps vendrà
Garderà l’ase garderà l’ase qual voldrà.

A l’ostal manjan pan blanc e ièu paure de tonhetas
Qualque jorn lo temps vendrà
Manjarà tonha manjarà tonha qual voldrà.

A l’ostal dançan tanben e ièu soleta assetada
Qualque jorn lo temps vendrà
Restarà sola restarà sola qual voldrà

A l’ostal cantan sovent ièu al …tot …
Qualque jorn lo temps vendrà
Restarà muda restarà muda qual voldrà

vignette_22926.jpg
Collectatge : cançon La Musica manhifica

« Le chanteur s’appelait Emile Ilhes, ancien facteur de Montlaur. Les gens disait de lui : « Pendant sa tournée, on l’entendait toujours arriver en chantant. »
Il m’a reçu chez lui et m’a chanté cette chanson, tableau cocasse de l’orchestre embauché pour la fête du village. C’est sur l’air dit de Madame Angot.
Plus tard, j’appris qu’il était à la manifestation de Montredon qui dégénera en fusillade en mars 1976. Présent pour soutenir les vignerons et se tenant à l’écart debout juste à côté d’Emile Pouytès, qui fut tué d’une balle dans la tête... A quelques centimètres près, c’était lui qui tombait. »
Laurent Cavalié

Voici les paroles de l'enregistrement présenté ici, effectué lors de collectages dans le département de l'Aude en Occitanie.

Ce collectage est issu du projet Lo Bramàs. Mémoire chantée des pays audois.

Montlaur

Le piston que comanda, per totes de renom,
Tanben nos recomanda, de dire pas son nom.
El s'a trapat l'enflura, qu'òm a sovent al pè
E sap préner mesura, car es un cordonièr.

Les junòmes e les òmes venon per felicitar,
La musica manhifica qu'ongan nos ven far dançar.(bis)

Aicí avèm la bassa que ditz "me van tocar !"
Quand siasquèt de la classa, se volguèt maridar.
Le burre de reserva que sabiá fabricar
Le metèt en consèrva, sa femna va manjar. [l'a manjat ?]

Les junòmes e les òmes venon per felicitar,
La musica manhifica qu'ongan nos ven far dançar.(bis)

Lo de la clarineta sembla lo mai crentós.
A l'ausir quand caqueta, sembla qu'es amorós.
Las filhas del vilatge dison qu'a agradat
E trapan 'quí domatge que siasque maridat.

Les junòmes e les òmes venon per felicitar,
La musica manhifica qu'ongan nos ven far dançar.(bis)

La bala de farina, qu'ara vos presentam,
A totjorn bona mina, sembla un vièlh veteran.
per butar le trombona, el, crenta pas degus :
Mai qu'aja una bombona, demanda pas res plus.

Les junòmes e les òmes venon per felicitar,
La musica manhifica qu'ongan nos ven far dançar.(bis)

vignette_22925.jpg
Collectatge : cançon Ah lo polit pè que ten la Margarideta

Voici les paroles de l'enregistrement présenté ici, effectué lors d'une des veillées de collectage dans le département de l'Aude en Occitanie.
Ce collectage est issu du projet Mémoire chantée de l'Aude.

Noter que l'incipit sert de titre à l'oeuvre.

Ah lo polit pè que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah la polida camba que ten la Margarideta
camba tòrcet (?), pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah lo polit ginolh que ten la Margarideta
ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah la polida cuèissa que ten la Margarideta
cuèissa blanqueta, ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah lo polit aucelon que ten la Margarideta
aucèl rosset, cuèissa blanqueta, ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah lo polit ventre que ten la Margarideta
ventre ponchut, aucèl rosset, cuèissa blanqueta, ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah los polits popons que ten la Margarideta
popons de craba, estomac traucat, ventre ponchut, aucèl rosset, cuèissa blanqueta, ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah lo polit còl que ten la Margarideta
còl de tartuga, popons de craba, estomac traucat, ventre ponchut, aucèl rosset, cuèissa blanqueta, ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah la polida gòrja que ten la Margarideta
gòrja gormanda, còl de tartuga, popons de craba, estomac traucat, ventre ponchut, aucèl rosset, cuèissa blanqueta, ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah lo polit nas que ten la Margarideta
nas tabataire, boca de chòia , gòrja gormanda, còl de tartuga, popons de craba, estomac traucat, ventre ponchut, aucèl rosset, cuèissa blanqueta, ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

Ah los polits uèlhs que ten la Margarideta
uèlhs de faïna (fouine), nas tabataire, boca de chòia , gòrja gormanda, còl de tartuga, popons de craba, estomac traucat, ventre ponchut, aucèl rosset, cuèissa blanqueta, ginolhet rondet, camba tòrcet, pei polidon que ten la Margarideta
pèi polidon que ten la Margaridon

vignette_22923.jpg
Collectatge : cançon Filhas que setz a maridar

La chanson présentée de façon succinte ici, Filhas que setz a maridar,  est une chanson populaire des Pays d'Oc qu'on pourrait qualifier de féministe. Elle s'adresse aux jeunes filles bonnes à marier et dresse un tableau noir du mariage : fin des libertés, soumission au mari ...

Ce collectage est issu du projet Mémoire chantée de l'Aude.

Sallèles-d'Aude

Filha que sètz a maridar
S'avètz d'argent, gardatz lo plan !
Siètz pas tant cap levadas
Que lo vos faràn acatar
Quand seretz maridadas !

Vignette d'illustration : Public Domain Vectors

sus 5