Recèrca
Recèrca
Resumit del fulheton :
Joana vielha filha de 60 ans dins un vilatge del Lengadòc es retirada. Son oncle Vincent ven de morir e li a tot laissat: l'argent, l'ostal, las vinhas. E vaquí qu'arriba un filha Matilde Delbàs que cerca un teulat per viure e un travalh. Joana la vòl pas gardar mas pauc a pauc li agrada de pas pus estre soleta. En mai Joana voldriè anar veire un amic d'enfança Remi qu'es professor a l'Universitat de Baltimore- USA. S'en van totas doas e qu'un viatge!
Presentacion de la Compagnie Gargamèla-Théâtre :
Dempuèi 1988, la Compagnie Gargamèla-Théâtre travèrsa las rotas a la recèrca d'un teatre popular, un teatre d'expression de pòble, que cèrca sas raiças dins lo fons, e la forma dins la fèsta Carnavalesca coma dins la poesia dels Trobadors.
Vòli pas plorar : uèi l’oncle Vincent se n’es anat. Es totjorn estat un tipe un pauc malbiaissut mas aviá pas oblidat lo sorire e la convivéncia ambe los qu’aimava : de segur èra pas un trobador. Me cal vos o dire, de trobaires, se'n tròba pas pus dins lo vilatge : a ! Si ! Lo papet Bertrand, al cafè de la Prima, quand a engolit tres o quatre pastagàs se soven del temps onte sa grand cantava e contava : alara lo cèl càmbia de color e sos uòlhs s’emplisson de lagremas que davalan sus sa pèl cuècha al solelh e roge de tant de còps beguts entre las socas de sa vinha.
Me presenti : ieu soi Joana Belcaire, la vièlha filha dau caire, sessanta ans, grandassa per una femna dau miegjorn (1m67), ni magra ni grassa, los uòlhs blaus tròp gròs per èstre polits, lo menton ponchut, los pels blondàs per amagar la blancor de l’atge, la boca granda e fina, la pèl blanca e roja . N’i a que dison que dins mon folhum soi estada una bèla planta : mas degun m’agradava pas. E quand me passegi per carrièra me fa plaser de tornar vèire los vielhs amorós de ma joinessa.
De còps que i a, vesi encara la flama de l’amor de luènh s’alucar dins lo : "Bonjorn Joana, cossí vas ? Totjorn redda e l’esquina drecha com’una joventa ! » Aqueste matin la cançon es cambiada quand rescontri dins la carrièra Nauta lo Renat – qu’èra tant polit e un de los qu’ai aimat tant e tant per mos vint ans. Mas sens res me dire aviá fach un enfant a la Roseta e èra estat forçat de la maridar. Ara es retirat : èra emplegat al servicis de la Comuna. : "E ben! ton oncle nos a laissat , es anat beure un còp encò del Bon Dieu. Pecaire, lo Vincenç èra pas un grand òme mas èra un òme qu’aviá totjorn trabalhat e susat per esparnhar tanben. Quales son los eretièrs ? Aviá ges d’enfants e es tu la mai pròcha. Vas devenir un partit interessant : benlèu que traparàs enfin un marit. Serà pas trop lèu !" .
Verai que l’oncle Vincenç m’a daissat tot çò qu’aviá : es a dire un ostal, sas vinhas – 20 ectares, e son compte a la banca. Mas caldrà esperar un pauc per saupre quant d’argent i a per ieu. Comenci de pantaissar : dins mon sovenir i a un òme, Romieg, qu’ai pas jamai poscut oblidar : cada mes de genièr me manda una letra de Baltimòre, dins lo Mariland en America, per l’an novèl. Èra maridat amb una americana qu’es mòrta, ara. Èra professor de lenga romana a l’universitat e coma dins aquel país trabalhan tard, deu totjorn ensenhar. Es temps de viure ara, es temps de viatjar : soi estada emplegada de la Pòsta tota ma vida, ai pas jamai agut d’enfants. La rason rasonabla, e mos cats qu’ai pas jamai volgut abandonar, m’an empachat de viure d’afons. Vòli un lifting, de vestits a la mòda, me caldrà aprene un pauc l’anglés (pensi pas que se pòsca aprene l’amerlòc) e partirai rejónher l’amor de ma vida dins lo país d’Obama : l’aventura es a ma pòrta, la me cal durbir per la faire dintrar : un dos tres….
Me cal beure un pichòt veire de Tuilet qu’ai crompat a Estagel, que l’aimi tant : es doç aquel vin quand passa dins la garganta. Ara soi dins lo sèti que m’a laissat ma grand, los pès sus una cadièra, me vòli negar dins mos pantaisses. E primièr me caldrà anar veire, lo notari. Mas mon pichòt det crida com’un fadòli :
-"Joana : primièr te cal enterrar l’oncle Vincenç, passar per lo crematorium e convidar lo vilatge a beure un còp".
- "As rason : champanhe per totes sus la terrassa de l’oncle Vincenç ! Non, dins mon ostal !"
- "De còps que i a semblas de pas èstre una femna d’aquí : es pas de champanhe que vòlon beure totes : vòlon de pastís e las femnas de muscat de Rivesaltas !"
- "As totjorn rason ! Farai com’as dich. E ara al trabalh lo monde es a ieu ! Romieg : a tu per la vida".
E lo Tuilet davalèt dins mon estomac.
Me cal veire sus l’ordenador ont’es Baltimòre, la baia del Cheasepeake - deu èstre dificil de mastegar aquel nom-: Mappy, non me cal clicar sus Estats-Units… cercar Mariland … Mas vaquí que quauqu’un sona a la pòrta : qual pòt èstre : lo notari, los cosins, un amorós o benlèu un panaire ?.....
Tèxte de l'episòdi 8 :
Èrem dintrats dins l’aeropòrt de Filadelfia. Nos caliá esperar las maletas. Esperàvem dins una granda sala los embagatges que devián arribar sus un tapís rotlant. Una votz cridava dins un nautparlaire :
« Ladies and gentlemen welcome to the United States. The FDA, Food and Drugs Administration prohibits the importation of fresh food into the country. Our dogs are here to smell your luggage »
Mancava pas qu’aquò ! Dos chins anavan d’un saquet a l’autre e n’i aviá un que començava de jaupar davant lo saquet d’una familha : una femna dins un unifòrm corriguèt e dubriguèt lo sac : pecaire las gens avián gardat un sandwich Sncf ! Foguèt lèu escampat dins una bordilhèra. La familha, lo paire, la maire e los dos pichòts amb un accent de Marselha, se sarravan los uns contra los autres, vergonhòs e espaurugats, benlèu qu’avián paur d’èstre embarrats a Guantanamo !
Vegèri arribar ma maleta roja seguida d’aquela de Matilda. Caduna prenguèt la sieuna e los chins sentiguèron pas res e aprèp aver fach lo torn de la maleta, se n'anèron : of !
Ara la doana e tot lo tremblament : prenguèron de fotografias de las mans, los uòlhs, puèi nos calguèt emplenar de papièrs ambe l’adreiça de Romieg, lo telefòn etc… Urosament Matilda compreniá tot çò que demadavan sus los papièrs.
- "Do you have something to declare ? No fresh food in your luggage ?"
E los fromages de cabra ? Tot anava plan : avián escapat al nas del chin !
Nos caliá anar pòrta 19 B per prene l’avion per Baltimòre. Corredors sens fin, escaladors e puèi pas que de gens que parlavan pas francès ! Èra la musica d’un autre mond !
Defòra èra la nèit, e lo viatge èra cortet : 45 minutes, monta/davala.
« Ladies and gentlemen, please fasten your seat belts. We are leaving Philadelphia for Baltimore BWI»
L’avion èra pichòt, semblava un bus e lo cafè èra d’aigueta. Los viatjaires avián pas qu’un cartable. Benlèu qu’èran d’òmes e de femnas que travalhavan a Filadelfia e que dintravan lo ser a Baltimòre, coma los que trabalhan a Montpelhièr e que tornan lo ser al vilatge.
- "Comenci de n’aver mon sadol. Soi cansada. Aicí es 8 oras. Deu èstre 2 oras del matin al vilatge. Avèm barrat l’ostal a 6 oras del matin es a dire a mièja nèit aquí !"
- "Te’n fagues pas. Romieg nos esperarà ambe un bon sopar !"
- "M’an dich que dins aquel país las gens bevián pas de vin. Aquò’s verai ?"
- "Sabi pas, mas lo Romieg, li a totjorn agradat de beure un còp. E quand es vengut per enterrar sa maire lo darrièr còp que l’ai vist fa dètz ans, a pas begut que d’aiga ! Lo te pòdi afortir !"
- "Çò que m’estona es que dins aquel país i a mai de pèl negra que de pèl blanca."
- "Ai legit dins Wikipèdia a l’internet que Baltimòre, dins la guerra de sessession, èra una vila sudista e que ara i a mai de 70 dau cent de negres." - "Mas es una vila democrata e pas republicana coma lo Sud."
- "E ben tan melhor ! Es coma lo miegjorn de la França d’un còp èra !"
- "Cala-te : es totjorn a esquèrra !"
- "Veirem ben !"
- "Ladies and gentlemen welcome to Baltimore, Maryland. Please stay in your seats untill fastenseat belt ligths are off. United Airlines hopes you had a pleasant flight and looks forward flying whith you again soon".
Encara de corredors, d’escalièrs mecanics, la sala ambe lo tapís rotlant per tornar prene las maletas, ambe los fromatges de cabra de las cevenas... Una darrièra pòrta, un escalièr e en aut un òme los pels blancs, la pèl bruna de son paire vengut de Barcelona a la retirada en 1936, un pauc timide, mas un sorire generós e plen de doçor. Tot d’un còp la paur me prenguèt, podiái pas pus alenar, èra tant agradiu e ieu me sentissiái tan vièlha e laida a 60 ans coma a 20 ans…Lo temps fai pas res a l’afaire !
Davalèt l’escalièr :
- Ta maleta es tròp pesuga Joana ? Lo viatge es un pauc long benlèu quand òm es pas acostumat. Sès pas malauta au mens? La gripa H1N1 es pas venguda ambe tu fins a Baltimore ?"
Puèi me prenguèt dins sos braces e me sarrèt fòrt e ma paur se n’anèt :
- "As agut una bona idèa de venir. Ont es ta filhòla ?"
- "Aquí !"
Li faguèt un poton. Èrem totes tres au mitan de l'esperal de l’aeropòrt e èri tan urosa. Sabiái pas res de l’avenidor mas lo present m’agradava e aquò bastava per uèi.
- "Ma veitura es davant. Abans de dintrar a Catonsvilla, farem una virada dins la ciutat. De tot biais es lo camin.
-"Viva Baltimòre !"
La veitura èra una Prius Toyota plan polida e partiguèrem. Èri dins un autre mond per lo melhor e per lo pièger e mon còr fasiá tifa tafa de bonur !