Explorar los documents (30 total)
Au demiei de las òbras literàrias màgers qui avem en França, la de Jules Verne qu'ei d'un riquèr extraordinari pr'amor d'espleitar de faiçon sistematica los tres pielars de transmission deu saber istoric e geografic : lo tèxte (dab romans qui contan viatges qui's debanan pertot sus tèrra), las mapas (tots los romans que son acompanhats de mapas qui descriven los itineraris realizats) e l'imaginari (au truvèrs d'illustracions e egaument de mapas o de descripcions qui permeten de viatjar per d'autes biais). Que perpausam ací ua espleitacion pedagogica d'un roman hèra conegut, a saber Lo Torn deu monde en 80 dias.
Perqué aqueth autor e aqueth roman ?
Jules Verne qu’ei l’autor francés mei arrevirat au monde, hèra conegut, dont l’òbra qu’ei sovent estudiada e espleitada en las escòlas. Lo son roman « Lo Torn deu monde en 80 dias » (1873) qu’ei dilhèu lo mei conegut de la soa produccion literària. Que permet, en mei, de har hèra de ligams enter las matèrias, las disciplinas. Enfin, que pòt estar hicar en relacion dab un element d’actualitat : « Lo Vendèa Glòbe », qui estó lançat lo 6 de noveme de 2016 (las edicions que’s debanan cada 4 ans). Aquesta corsa a la vela, a l’entorn deu monde, shens estanc ni assisténcia, qu’ei un reclam dirèct au roman de Jules Verne pr’amor, pendent longtemps, qu’estó impossible de har aqueste viatge marin en mensh de 80 dias…
Sus l’espleitacion de l’òbra de Jules Verne en classa, e au-delà d’aqueth roman, que podetz utilizar ua mustra pedagogica qui aví hèita quauques annadas a peu CDDP 64 : http://jules-verne.pagesperso-orange.f/Exposition_Jules_Verne_Lionel_Dupuy.pdf
De faiçon mei larga, que podetz espleitar las ressorças e los ligams qui perpausi suu men site dedicat a l’autor : http://jules-verne.pagesperso-orange.fr/
<< Retorn a la pagina principala (presentacion del talhièr)
Origina deu document
Rauzier, Ives. (2001). L'occitan dins las trencadas. [S.l.]: [s.n.].
Mercés a la publicacion deu libe de Ives Rauzier L’Occitan dans les tranchées, que dispausam d'ara enlà d'ua ressorça hèra rica sus l'emplec de la lenga occitana peus peluts dens las trencadas. Que perpausam ací ua espleitacion pedagogica d'aqueths testimoniatges escrivuts en occitan qui permet d'entrar en la tematica de la Purmèra Guèrra mondiau au truvèrs de la lenga nosta. Los ligams enter istòria-geografia, lenga, literatura e imaginari que son donc numerós e asseguran ua vertadèra interdisciplinaritat.
<< Retorn a la pagina principala (presentacion del talhièr)
Abraham Cresques , Atlas de cartes marines , dit [Atlas catalan]. 1375. Manuscrit. Langue : catalan. Majorque. En linha sus Gallica
Réduction au tiers de l'atlas catalan de 1375, conservé à la Bibliothèque nationale sous la cote Mss. Espagnols 30. 1830. Document cartographique manuscrit. En linha sus Galllica
Plaça deu tèma dens la programacion
L’interès d’aqueth Atlas catalan, e notadament l’extrèit causit ací, que demora dens la soa utilizacion qui pòt estar hèita de faiçon hèra interdisciplinària (Istòria, Geografia, Occitan, Etnologia, Francés), de la soa pertinéncia e utilizacion en familha de lengas (ligams Occitan gascon / Catalan ancian) e de la soa espleitacion en Istòria-Geografia-EMC (pr’amor de combinar de faiçon excepcionau los tres supòrts màgers de transmission deu saber geografic e istoric, a saber la mapa, lo tèxte / la lenga e l’imatge / l'imaginari).
Problematicas possiblas
Quaus son las representacions cartograficas emplegadas ací de l’Africa en aquera mapa ?
Quaus informacions màgers e son transmetudas ?
Quau lenga ei utilizada ?
Competéncias tribalhadas
Las competéncias tribalhadas que pòden estar :
II : Reperà’s en l’espaci : bastir repèris geografics
III : Rasonar, justificar un anar e las causidas hèitas
Item 1 : Pausar questions, pausà’s questions a perpaus de situacions istoricas o/e geograficas
Item 2 : Bastir ipotèsis d’interpretacion de fenomèns istorics o geografics
V : Analisar e compréner un document
Item 1 : Compréner lo sens generau d’un document
VI : Practicar diferents lengatges en istòria e geografia
item 3 : Conéisher las caracteristicas deus racontes istorics e de las descripcions emplegadas en istòria e en geografia, e en realizar
Mesa en òbra pedagogica
Vist l’interès màger mes tanben la complexitat deu document a estudiar, que perpausi 2 sesilhas tà la soa espleitacion pedagogica en classa.
- Purmèra sasilha : « « Un Atlas catalan, un Atlas occitan ? »
- Dusau sasilha : « Un Atlas ric en informacions ».
Origina deu document : Arquius Departamentaus deus Pirenèus-Atlantics (ADPA), quòta E 1596 fol. 60. La Carta qu’aucupa las 27 darrèras linhas d’un baish de pagina roganhat e guastat per un larg plap d’aiga. Vidimus (còpia certificada d’un acte anterior) hèit lo 30 d’octobre de 1391 per P. de Sent Per (Sempé), coadjutor deu notari de Navarrencs Guiraut d’Abadie, sus un originau en pergam, a la demanda de P. Arnauto de Lafargue, guarde e procurator de la comunautat.
La Carta de fondacion de la bastida de Navarrencs (en los Pirenèus-Atlantics) qu'arrepresenta un document hèra interessant en l'encastre de l'ensenhament de l'Istòria-geografia, notadament au Collègi.
L'interès qu'ei triple :
- la Carta qu'ei escrivuda en occitan / biarnés (deu sègle XIVau) ;
- que permet d'incarnar dab un exemple especific au sud-oèst la question (complèxa) de la feudalitat ;
- qu'ei completada per un document cartografic.
Que constitueish atau ua entrada originau, interdisciplinària e tanben lingüistica dens la temporada de l'Edat mejana.
Plaça deu tèma dens la programacion
La Carta de la fondacion de la bastida de Navarrencs que’s pòt hèra aisidament integrar en lo programa d’Istòria de la classa de 5au, mei especificament en l’encastre de la partida II (« Societat, Glèisa e poder politic dens l’Occident feudau, sègles XI-XVaus ») : capítol A (« L’òrdi senhorau : la formacion e la dominacion de las campanhas »),
capítol B (« L’emergéncia d’ua navèra societat urbana »).
Aquesta Carta que pòt notadament servir de transicion enter lo capítol A e B pr’amor de s’agir de la question urbana en lo baish Edat Mejana.
Problematicas possiblas
Los tèmas estudiats que tòcan l’organizacion de la societat feudau en las campanhas :
Perqué son creadas, en lo sud-oèst de França, las bastidas ?
Quaus son las relacions navèras qui’s desvolòpan en las campanhas dab la mesa en plaça d’aquestas bastidas ?
Quin permeten las bastidas d’estudiar los rapòrts feudau-vasalhicas qui tòcan lo maine e l’economia ruraus ?
Competéncias tribalhadas
Las competéncias tribalhadas que pòden estar :
« Analisar e compréner un document »,
« Reparà’s hens lo temps : bastir repèris istorics »,
« Reperà’s en l’espaci : bastir repèris geografics »,
« Informà’s en lo monde deu numeric ».
Mesa en òbra pedagogica
L’utilizacion d’aqueste document que permet d’entrar en lo tèma en partir d’un exemple locau, çò qui permet d’incarnar autament aquesta partida deu programa d’Istòria. En tiéner compte deu temps limitat tà hicar en òbra los 2 capítols (8 òras en integrar l’avaloracion), que podem partir sus duas sesilhas d’ua òra cadua.
- Purmèra sasilha : « Las bastidas en Bearn, qu’es aquò ? »
- Dusau sasilha : « De las bastidas a las vilas : lo desvolopament urban en lo baish Edat Mejana ».
<< Retorn a la pagina principala (presentacion del talhièr)
Que s'i pòt destriar tres supòrts màgers de transmission deu saber istoric e geografic :
- lo tèxte (l'escriut, la lenga),
- la mapa (e autas representacions cartograficas)
- e l'imatge (e donc l'imaginari).
La mira d'aqueth projècte qu'ei atau de favorizar un ensenhament de l’istòria-geografia-EMC, notadament au Collègi, qui s'empara sus la literatura, lo francés, l’occitan e l’imaginari.
Que s'ageish donc de desvolopar l'interdisciplinaritat, de valorizar la lenga occitana e d'activar l'imaginari.
Tad aquò que perpausi documents d'espleitar en classa : la Carta de fondacion de la bastida de Navarrencs (en los Pirenèus-Atlantics) ; l'Atlas catalan ; l'Occitan dens las trencadas ; la descobèrta deu monde e de l'òbra de Jules Verne, au truvèrs deu roman Lo Torn deu monde en 80 dias.
Ensenhador del talhièr :
Presentacion (pagina actuala)
Document 1 - Carta de fondacion de la bastida de Navarrencs - Charte de fondation de la bastide de Navarrenx
Document 2 - L'Atlas catalan
Document 3 - L'occitan dens las trencadas – L'occitan dans les tranchées
Document 4 - Descobrir lo monde e Jules Verne au truvèrs deu son roman « Lo Torn deu monde en 80 dias » (1873) – Découvrir le monde et Jules Verne au travers de son roman « Le Tour du monde en 80 jours » (1873).
<< Retorn a la pagina principala de presentacion del talhièr
Los calandrons aviáun una setmana per aprestar. Lo jorn de la recictacion, durbissiái lo moment recitacion en rampelar las leis (escote aquel que parla, me trufe pas, çò que se ditz aicí demòra aicí). Rampelariam çò qu'es una recitacion: tornar dire sa poesia d'un votz pausada en articular plan e en prendre son temps, ensajar de nos racontar una istòria en metre de l'intonacion dins la recitacion...
Demandave «Qual vòl passar?» -Los calandrons levavon lo det e los marcave dins mon quasernet. Nos daissariam 15 mn. S'aviam pas lo temps de far passar tot lo monde, trobasiam un autre moment lo lendeman per contunhar.
Sonave un caladron e l'escotasiam recitar. Se l-i aviá dels pichons traucs, ajudave en bufar los mòts. Se vesiái que la poesia es pas apresa, arrestave al recitacion e demandave al calandron de la tornar preparar per un autre còp. Pagave la recitacion en téner compte de la longor de la poesia e la qualitat de la recitacion.
A la fin de la recitacion, tot lo monde aplaudissiá aquel qu'èra passat e los calandrons levavon lo det per prendre la paraula. Podiáun far part de lors remarcas, lors questions sus la poesia...
Ieu tanben fasiái un retorn en valorizar plan l'esfòrç e lo trabalh fach per cadun.
<< Retorn a la pagina principala de presentacion del talhièr
<< Retorn a la pagina principala de presentacion del talhièr
En vist de l'espectacle de fin d'annada, parlère amb Julian Gravina, un professor de dança contemporanèu especializat dins lo Hip-hòp, de l'idèia qu'aviái de mesclar poesia e dança per l'espectacle de fin d'annada.
L'idèia èra de daissar causir als calandrons una poesia apresa dins lo recuèlh en occitan e de veire cossí l'òm poiriá racontar aquela poesia en dançar. L'idèia agradèt a Julian que venguèt nos veire qualques còps per veire çò que poidiam far.
Amb los calandrons, scenarizariam un pauc cada poesia causida per se donar dels repèris sus la dança e Julian aportèt sos conselhs en mostrar als calandrons de las possibilitats gestualas sus las poesias e las musicas prepausadas.
L'idèia finala seriá que lo monde poguèsson ausir lo tèxt recitat en fons e atanben de legir una revirada del tèxt projetada (o un resumit) per ajudar los parents a sègre la coregrafia.
<< Retorn a la pagina principala de presentacion del talhièr
<< Retorn a la pagina principala de presentacion del talhièr
La causida dels tèxtes
Aviái dejà utilizat pel trabalhar sul master, una grilha per m'ajudar a seleccionar dels tèxtes per la classa. Tornère prendre la grilha e contunhère lo despolhament de la revista La Cabreta. Me concentrère aqueste còp pas que sus los tèxtes poetics que rencontrère. Los legiguère e sovent los prenguère pas en entièr mas tornère copiar las estròfas que trobave pertinents per la classa.
D'en primièr, ma causida èra de daissar los calandrons causir los tèxtes de legir e d'aprendre.
Per aquò far, metère en plaça un classador amb los tèxtes seleccionats en doas partidas : una partida pels cicles 2, l'autra pels cicles 3.
Pels cicles 2, l-i a 45 tèxtes recaptats dins de las pochetas transparentas e recampats dins un òrdre aleatòri dins la partida cicle 2.
Pel cicle 3, l-i a 115 tèxtes recaptats dins de las pochetas transparentas e estacadas entre gu-elses per tèmas.
Los 14 tèmas
Auba e calabrun
Aures e flors
La Darreiriá
La prima
L'estieu
L'ivèrn
La montanha
Las ribièiras
La lenga occitana
Los aucèls
Recèptas
Los mestièrs d'antan
Musica e dança
Enfàncias
L'enregistrament de las poesias
Pels cicles 2, legiguère los tèxtes e m'enregistrère solet. Puèi apondère al fichier tèxte la pista sonòra correspondenta.
Pels cicles 3, decidiguère d'anar enregistrar d'autras personas. Me disiái que quò seriá
plan que los calandrons entendèsson d'autras personas que ieu, d'autras personas que
parlariá un occitan natural.
Menada del projècte en classa
Presentère lo classador e son organizacion.
Los enfants coneissiáun dejà lo fonccionament d'un classador similari perçò que començariam d'utlizar en fin del primier periòd un classor de poesia en francés sul meteis principi.
Puèi agacharariam la tièira dels tèxtes e la grilha de recitacion
Pels cicles 2, lor demandère d'agachar los tèxtes qu'aviái expausat sus un banc al canton, d'en causir un e d'emplenar la grilha amb las tièiras de las poesias. Puèi lor demandère de preparar la lectura del tèxt. Los sonariái a un moment un per un per legir e explicar los mòts dficils se l-i aviá besonh.
Donave las consignas de presentacion per copiar la poesia. Los qu'esperavon per la lectura podiáun començar de copiar. Lor expliquère que podiáun copiar la poesia en entier mas atanben que podiáun s'arrestar a un endrech qu'aviáun causits. Caliá pensar aprés que caldriá aprendre la poesia per la recitar. Per encorajar los calandrons lor expliquère que mai copiriáun, mai seriáun pagats.
Pels cicles 3 pus especificament lor demandère de causir un tèma e de prendre l'ensemble de las fuèlhas per agachar totses los tèxtes abans de ne'n causir un en entier o un tròç.
La causida seguenta, lor caldriá cambiar de tèma.
Aquò permet als calandrons de percórrer l'ensemble del recuèlh de poesia.
Las consignas per copiar èron las meteissas. Podiáun s'arrestar ont voliáun.
Per totses, un còp la poesia copiada, podiáun far l'illustracion. Pagariái l'ensemble.
<< Retorn a la pagina principala de presentacion del talhièr
D'escotar/telecargar : los poèmas del recuèlh de Cicle 2 legits per Peire RAYMOND
D'escotar/telecargar : los poèmas dels recuèlhs de Cicle 3 legits per Fèliç DAVAL, Lisà EVESQUE, Mariús GAZAL e Anna-Maria LOUBIÈRE
Nivèls e nombres de calandrons : 1 CP – 2 CE1 – 3 CE2 -1 CM2
Objectiu : s'ensajar a escriure una poesia en s'inspirar d'un modèl.
Competéncias : escriure un tèxte en fonccion de las consignas balhadas.
Material : còpias dels recuèlhs causits, grilha escritura de las poesias, fuèlhas de brolhons.
Puèi, començariam a ensajar d'escriure de las poesias. Coma dins la classa, totses escrivavaon d'un biais autonòm dels tèxtes liures, decidiguère de los daissar soscar cadun a un tèxt personal. Passave per veire, ajudar a trobar un mòt. Los calandrons se levavaon per anar veire çò que fasiáun los uns e los autres. A la fin de l'ora, los que voliáun presentavon lors poesias. La classa fasiá un retorn sus çò que veniam d'escotar en valorizar totjorn l'esfòrç fach d'escritura e de presentacion.
<< Retorn a la pagina principala de presentacion del talhièr
Nivèls e nombres de calandrons : 1 CP – 2 CE1 – 3 CE2 -1 CM2
Sesilhas : 3 sesilhas lo diluns dins la prangièira pendant lo temps APC (activitat pedagogica complementària)
Objectiu : Descubrir la varietat dels tèxtes poetics e descubrir qualques mots especicfics a lengatge poetic.
Competéncia : legir o escotar dels tèxtes literaris.
Material : còpias dels recuèlhs causits
<< Retorn a la pagina principala de presentacion del talhièr
