Explorar los documents (127 total)
Guillaume Mespoulet
La genèsi del projècte
En 2018, pendent una sequéncia dedicada a las poténcias en cors de matematicas, un problèma màger sorgiguèt de la classa de 4ena al Collègi Calandreta del País Tolzan.
Amb la notacion scientifica fa bon emplegar de nombres bèls : permet la comparason, los calculs, l’escritura del nombre e limita las errors.
Quand venguèt lo moment de convertir los diamètres e distàncias dels astres del sistèma solar mercés a la notacion scientifica, l’aplicacion foguèt aisida mas la representacion mentala d’aquelas donadas, impossibla !
En agachant las representacions disponiblas (encyclopèdias, revistas, sitis internet, vidèos) nos avisèrem qu’èran totas falsas cap a las proporcions. De fach, lo diamètre del Solelh es 110 còps mai grand que lo de la Tèrra. Mai que mai, los diamètres dels astres son fòrça pichons per rapòrt a lors distàncias al Solelh e aquelas grandors son proporcionalas : lo sistèma solar e en general los objèctes e distàncias en astronomía, son pas representables sus papièr o sus un ecran !
« Cossí far per nos ajudar a representar lo sistèma solar amb de proporcions respectadas ? Nos cal trobar una aisina ! »
Dins son obratge La Différenciation pédagogique, Louis LEGRAND ditz que la pedagogia de projècte permet l’aplicacion de la pedagogia diferenciada perque impausa « un effort de diversification méthodologique susceptible de répondre à la diversité des élèves ».
D’aquel besonh nasquèt lo projècte : Bastir una maqueta del sistèma solar a l’escala !
La maqueta se faguèt en junh 2019 e sus aquela pagina, trobaretz las aisinas que vos permetràn de realizar la vòstra.
Contengut
Vos prepausi aicí totas las aisinas per poder far vòstra maqueta del sistèma solar, pr’aquò trobaretz :
En 2018, pendent una sequéncia dedicada a las poténcias en cors de matematicas, un problèma màger sorgiguèt de la classa de 4ena al Collègi Calandreta del País Tolzan.
Amb la notacion scientifica fa bon emplegar de nombres bèls : permet la comparason, los calculs, l’escritura del nombre e limita las errors.
Quand venguèt lo moment de convertir los diamètres e distàncias dels astres del sistèma solar mercés a la notacion scientifica, l’aplicacion foguèt aisida mas la representacion mentala d’aquelas donadas, impossibla !
En agachant las representacions disponiblas (encyclopèdias, revistas, sitis internet, vidèos) nos avisèrem qu’èran totas falsas cap a las proporcions. De fach, lo diamètre del Solelh es 110 còps mai grand que lo de la Tèrra. Mai que mai, los diamètres dels astres son fòrça pichons per rapòrt a lors distàncias al Solelh e aquelas grandors son proporcionalas : lo sistèma solar e en general los objèctes e distàncias en astronomía, son pas representables sus papièr o sus un ecran !
« Cossí far per nos ajudar a representar lo sistèma solar amb de proporcions respectadas ? Nos cal trobar una aisina ! »
Dins son obratge La Différenciation pédagogique, Louis LEGRAND ditz que la pedagogia de projècte permet l’aplicacion de la pedagogia diferenciada perque impausa « un effort de diversification méthodologique susceptible de répondre à la diversité des élèves ».
D’aquel besonh nasquèt lo projècte : Bastir una maqueta del sistèma solar a l’escala !
La maqueta se faguèt en junh 2019 e sus aquela pagina, trobaretz las aisinas que vos permetràn de realizar la vòstra.
Contengut
Vos prepausi aicí totas las aisinas per poder far vòstra maqueta del sistèma solar, pr’aquò trobaretz :
- Lo convertissor distàncias/diamètres. Es lo còr del projècte (bastit pels collegians), permet de dintrar la talha de l’objècte que volètz emplegar per modelizar lo Solelh e vos calcula automaticament las distàncias de las planètas al Solelh e lors diamètres.
- Un tutorial per aprene a emplegar lo convertissor : « Cossí fonciona lo convertissor sistèma solar ? »
- Una fòto amb un exemple d’objèctes emplegats per nòstra maqueta.
- Una fòto aeriana de nòstra maqueta.
Emilie Lacroix Gaucher
La presentacion generala d’aquel projècte s’inscrich dins lo contèxte del projècte PEE al dins una classa unenca de 15 calandrons de CP al CM2.
Perqué causir aquela lectura : presentacion
Dins l’encastre d’un ensenhament en classa unenca del CP al CM2 dempuèi mantuna annadas, decidiguèri de n'introdusir los mites fondators a la cultura de la classa, coma una institucion que torna cada an. Se mena pel biais de la literatura a l’entorn d’un libre e de sa lectura ofèrta. Aquel trabalh es la resulta de mantun besonhs que se pausèron al flor de las annadas :
- fargar la cultura de classa, practicar los escambis filosofics (aquí las conferéncias balhadas per Edwige Chirouter m’an fòrça ajudada),
- desvelopar d’aisinas de classa creadas per la classa,
- renovelar las fichas d’autonomias de seguit o d’aprigondiment d’activitat,
- ofrir d’autres accès al saber que l’escrich o la lectura per far que totes los calandrons i accediscan.
- la mai vièlha istòria escricha coneguda uèi : lo mite de Guilgamesch;
- Lo mite d’Ulisses
- Lo mite de Tese e del Minotariá
La mitologia tan coma la filosofia es pas al programa en cicle 2, nimai en cicle 3. Pasmens son de camps disciplinaris accessibles rics e fòrça apreciats dels enfants. Se fargan una cultura comuna e umanista larga e solide. Lo perlongament de l’activitat sus mantuna annada permés de tornar investir, de comparar, d’analisar las continuitats dels racontes dempuèi l’invencion de l’escritura, çò que porgís una preparacion al collègi pro fulhosa.
La lectura se fa dos jorns per setmana, lo matin, a nauta votz e en periòdes 1 e 2 per la regenta que va viure l’istòria. A partir del tresen periòde, los calandrons son convidats a legir a nauta votz als autres, sus la basa del volontariat. Lo libre causit es particularament adaptat a una situacion de classa ritualizada amb 100 episòdis de meteis longor que pren de 6 a 9 minutas de lectura a nauta votz.
A cada episòdi i a un resumit de çò que foguèt legit. Aquel resumit es presentat jos la forma d’una mapa d’èime. Tre lo segond periòde son los calandrons que son convidats a porgir lo resumit als autres, lo preni en nòta jos la forma d’una mapa d’èime e la fau validada per la classa. La fin de cada episòdi daissa una «a seguir» que provòca la curiositat e l’enveja generala de desirar descobrir la seguida. La classa tota, que siá un CP o un CM2, una dròlla o un dròlle, tot lo mond s’acorda per aculhir l’istòria del personatge principal. Ermès es un enfant, a las qualitats pròpre als mainatges (curiositat, jòia, galejada, volontat d’aprendre) e l’escritura del tèxt es fòrça accessible tot en respondent a una exigéncia de qualitat, amb un vocabulari ric, literari, descriptiu, mas tanben poetic. Utiliza de tecnicas comunas al conte e a literatura dedicada als enfants çò que fa que los enfants son pas destabilizats. Son dins una forma literaria que coneisson.
Las lecturas comunas son l'escasença d’escambis nombroses e variats cap al la vida e las tematicas filosoficas, religiosas, familialas. Per cada episòdi ai previst un tèma d’escambis, de soscadas. Pasmens, son pas que de dralhas. Los enfants van pauc a pauc s’apropriar lo moment d’escambis e los subjèctes pòdon arribar dels calandrons. (Aquela istòria me fa pensar a...Ai sentit aquò ... Soi trista perque...Qu’es aquò...Compreni pas la reaccion de...Aimi plan quand... Etc.)
Comprenèm que las dralhas per la regenta son aquí per desvelopar la reflexion e la cultura dels calandrons en provocant l'interès e la curiositat, viure d’autras situacions de vida conegudas o inconegudas per se dobrir a una representacion de las possibilitats mai larga, aprendre a donar son vejaire, argumentar en s'apiejant sus las novèlas coneissenças, comparar e far de ligam individualament e collectivament cap a las representacions encontradas dins lo raconte. Trabalhar l’expression, la teatralizacion, l’oralitat per una apròcha adaptada als calandrons en dificultat cap a l’escrich o/e la lectura.
Un còp aquò dich vos prepausi de mostrar e vos partejar sus la Maleta :
- las cartas mentalas d’una sesilha. Per aver una vision generala causiguèri de far lo trabalh jos la forma de mapa d’èime. La primièra es la ficha menaira generala que balha la vision globala de las activitats desvelopadas a l’entorn de l’activitat, la segonda mòstra cossí l’activitat se desvelopa dins los diferents domenis del sòcle comun, la tresen lo desvelopament possible pendent una sesilha. Aquò es pel encastre general e pedagogic.
- una proposicion de progression sus l’annada. I son presentats jos la forma d’un tablèu en colona per cada episòdi e d’un biais exaustiu cap als trenta primièrs episòdis, de pistas de trabalh en art, los tèmas d’escambis a explorar, d’idèias d’estudi de la lenga, los animals encontrats (dins la mira de n'enriquesir lo vocabulari del calandron), los personatges encontrats o evocats.
- las aisinas fargadas per trabalhar que son
1 ) Las mapas d'èime dels primièrs vint episòdis
Aquel trabalh es una ajuda preciosa. Permeton un apròchi visual de la memòria. Dobrisson lo calandron a organizar, exprimir, contar, resumir, pensar e memorizar d’un autre biais. S’acostuma pauc a pauc a aquela novèla situacion d’aprendissatge e serà convidat de ne far dins d’autras activitats (expausats, recèrcas, compte-renduts). Una causa que pausa aquelas mapas tre lo debut de l’istòria permés de pausar una cronologia : en efièch, aquò es tre qu’es nascut qu’Ermès viu totes aqueles eveniments. (Rampèl l’istòria de Kiriko que los calandrons coneisson...). La construccion de la mapa d'èime de la geografia dels dieus pòt s’aprestar en amont amb d’etiquetas aimantadas que permeton als calandrons de visualizar, cercar e metre sol l’etiqueta a la bona plaça sus l’aficha.
En periòde 3 e 4 son los calandrons que fan las mapas d'èime dels episòdis en trabalh de còla e la presentan en debut de lectura coma un resumit de çò que se passèt. Permés de veire çò que retenon de l’istòria, la compreneson fina , l’encadenament dels eveniments, la percepcion de las causas a efièches.
2) lo tablèu recapitulatiu dels personatges, las caracteristicas, los luòcs, los ligams amb Ermès per episòdi dels 30 primièrs episòdis. Es un trabalh qu’es fach en fin de lectura amb los calandrons per plan se rampelar de çò que foguèt legit, e permés d’abordar d’un biais indirècte l’apròcha de l’analisi literària (descripcion, connectors, camps lexicals; figuras d’estil...). Permés tanben de tornar lèu trapar d’informacions quant volèm tornar sus un moment o un personatge, una caracteristica, un eveniment, una situacion e de comprendre quines son los ligams entre Ermès e los autres personatges. En efièch los personatges son nombroses !
3) Lo recuèlh d’òbras de las arts per cada episòdi, al mens fins al episòdi 30. Las òbras per cada episòdi son prepausadas per facilitar la recèrca e aver de resorgas a espleitar. Los imatges pòdon èsser estampats e plasticats per èsser manipulats e/o acrocats al flor e mesura; Son dins una bóstia. A debut, es la regenta que va prendre la bóstia, dobrir la bóstia, trapar la bona òbra e la presentar puèi los calandrons van pauc a pauc prendre en man aquel ritual. Es una contribucion a la constitucion d’un solid referencial d’òbras tan classicas coma contemporanèas, dins totes los domenis de las arts. Aital l’istòria pren sens e fa d’anar tornar entre realitat geografica e mond mitologic. La mond mediterranèu, europenc, l’Antiquitat van èsser estudiat e abordat pel aquel camin ritualizat.
4) Los noms dels personatges revirats en occitan. La revirada dels noms m’es pas apareguda coma un trabalh evident. Me soi tornada cap als lexics, lo site del Congrès, las referéncias literàrias e lo site internet de wikipedia ont nombroses articles son revirats. En crosant las sorgas, vaquí çai-jos çò que trobèri per enriquesir las referéncias de la classa. Me soi apujada sul catalan e las autras lengas romanas quand trapavi pas la revirada en occitan. Coma de costuma, lo tablèu es mes al jorn e aficat dins la classa amb los noms occitans en tinta blava e en francés en tinta negre.
5) Enfin, un exemple de debanament de sesilha en periòde 4 : Los calandrons an pres un ritme e son acostumats als rituals. A aquel periòde los prenon mai en man (fargar las mapas d'èime per resumir los episòdis, legir a nauta votz, descobrir una òbra de las arts e escambiar sus un tèma que ven de la lectura ausida)
6) d’exemples de produccions dels calandrons dont aguèri l’autorizacion de drech a l’imatge: an fargat de polidas afichas illustradas dels dieus amb las caracteristicas, an fach de dessenhes de compreneson de lectura, an trabalhar suls mostres, an fach de mapas d'èime e an acabat per un pichon montatge d’un filmòt amb lors tèxtes registrats. Aquel trabalh foguèt lo darrièr sus Ermès e s’es fach en autonomia bèla amb subretot de pichons de cp al CE2. Aquel trabalh me serviguèt per evaluar lo trabalh d’escritura, d'escriveire, de lectura e de lengatge oral e de biais. En los daissant far totes sols e en s’entrajudar los calandrons an fach una produccion qu’a pas per destinacion finala d’èsser quicòm de net e professional mas que nos mòstra la coesion que se faguèt a l’entorn d’una òbra estudiada cooperativament e collectivament.
7) Per acabar, los documents ressorgas e una bibliografia sus la mitologia pels enfants.
Segond la carta de las calandretas, causiguèri d’utilizar los logicials liures de Libre Office per fargar los documents (presentacions odt e per las mapas d’èime).Al mes de junh, ont ne sèm ?
Avèm plan avançat, pas un jorn ont nos seriá possible d’escapar al ritual. Avèm acabat la lectura dels 100 episòdis la darrièra setmana de mai ! Es una capitada sus mantun nivèl :
- bastir una cultura, menar los calandrons a far de ligams amb d’autres contèxtes tan mitologics coma istòrics, films o libres.
- desvelopar l’enveja de legir e de cercar tot sol : èsser actor de son saber. Los calandrons an prepausar d’expausats, de cèrcas, an menat de libres en ligam amb la lectura.
- l’enveja d’ofrir la lectura als autres : quitament de calandrons en dificultat prigonda en lectura trantalhan pas de legir qualques linhas als camaradas.
- l'aquisicion d’aisinas de trabalh coma las mapas d’èime
- un enriquiment del vocabulari escrich e oral
- un desvelopament de la compreneson fina d’una lectura
- la coesion e consciéncia de grop, un respèct prigond de l’escota, del vejaire, de l’autre.
- Una fiertat d’aver d’aisinas expausadas a la paret, coma las afichas dels dieus amb lor especificitats, la mòstra dels dessenhs fachas pels parents e mesa en valor per las pòrtas dobèrtas. La fiertat tanben de partejar lor filmòt amb los parents. La lenga, quitament s’es pas blosa, camina e sortís aital de l’ostal.
- La visita al collègi : lo cors de francés èra sus l’estudi d’un tèxt sus Circe e Ulisses : los calandrons an poscut se sentir d’aise, an pres consciéncia de la cultura qu’aviam fargada e lo plaser de poder la mostrar e la partejar.
- La demanda al primièr conselh de junh : « qué serà lo mite estudiat l’an que ven ???»
Stéphanie Vaissière-Duhourcau
Dens l'encastre de l'annada de professora de las escòla estagiària dab l'establiment Aprene, qu'èi bastit un projècte de tribalh cooperatiu a l'entorn de Familhas de Lengas.
Augan, que soi en pòste dens ua classa unenca de cicle 1 dab escolans de Petita Seccion a Grana Seccion. Tres la rentrada de seteme, que m'avisi qu'arcuelhem a l'escòla hèra de mainats qui son en contacte dab ua cultura diferenta de las nostas culturas francesa e occitana, que sian per rasons familiaus o pr'amor de viatges.
Tà que la classa posca profieitar d'aquesta riquessa culturau e que los mainats poscan partatjar las experiéncias e escambiar a l'entorn deu viscut, qu'èi cercat un mejan d'arcuélher las diferentas culturas a l'escòla e quin las har entrar dens la classa cooperativa.
Alavetz, qu'èi causit de har un collectatge d'enregistraments de comptinas dens las diferentas lengas que podem ausir e enténer. L'objectiu qu'ei d'afinar l'escota, de hicar en evidéncia lo ligam entre las lengas e de crear palancas.
Un vintenat que comptinas qu'estón donc enregistradas, de longor e de dificultat variables, çò qui permet de pertocar tots los cicles.
Atau, en mei deus fiquièrs sons, que trobaratz un document dab la transcripcion de las paraulas dens la lenga originau. Los tèxtes que son acompanhats d'ua revirada en occitan tà ajudar las personas, autant los regents com los escolans, a compréner de qué parlan las comptinas quan las escotam en classa.
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers, Hérault)
Lexics, librets-jòcs, quiz... Retrobaretz aquí, dins aquel espaci, los supòrts de mediacion a la lenga e a la cultura occitanas concebuts pel CIRDOC - Institut occitan de cultura per e amb los animators, mediators, actors culturals e ensenhaires.
Del Trocèl de primièrs secorses saborosament illustrat cap als mai bèls per l'artista Bernard Cauhapé aMon quasern occitan, lo libret-jòc imaginat per animar lo trocèl La CLAU (Cultura e Lenga Animadas Uei) cap als mai joves, aquí los avètz a posita per vòstras accions de transmission.
Del Trocèl de primièrs secorses saborosament illustrat cap als mai bèls per l'artista Bernard Cauhapé aMon quasern occitan, lo libret-jòc imaginat per animar lo trocèl La CLAU (Cultura e Lenga Animadas Uei) cap als mai joves, aquí los avètz a posita per vòstras accions de transmission.
Terminale option occitan du lycée Ferdinand Foch, moyenne section de l'école Paraire, moyenne et grande section bilingue de l'école Monteil ; Musique et travail sur le son : Humpty Dumpty (Camille Martel & Benoît Vieu) ; Illustrations : Gauthier Couffin
Legir e escotar l’istòria
Lo libre numeric en linha
Per legir en plen ecran lo libre numeric Es tròp cool, clicatz sul carrat dins la barra de menús aquí dejós o seguissètz aquel ligam. Vos cal pensar a montar lo son !Lo (bon) son
Per escotar lo libre audiò legit pels liceans e mes e en musica amb Humpty Dumpty, es per aquí :Telecargament
Podètz tanben telecargar a despart lo fichièr pdf sol per aquí.Resumit de l'album
Quand un malmaridat optimista rescontra un lop tristonet dins un polit bòsc, quand croza lo camin d’un fum d’amics novèls, quand cadun bota la pata a la pasta per coisinar de bons pichons plats, quand tot lo monde s’unís per organizar un eveniment bravament especial… ES TRÒP COOL !
L'istòria d'una quista joiosa e gormanda o quand un repais partejat es la solucion ideala per sortir de la desprima.
L'istòria d'una quista joiosa e gormanda o quand un repais partejat es la solucion ideala per sortir de la desprima.
Generic
Per los escolans de la classa de terminala opcion occitan del licèu Ferdinand Foch 2020-2021 (ensenhaire Gautièr COUFFIN) ; los escolans de la classa de mejana seccion de l'escòla Paraire 2020-2021 (ensenhairas Muriel MAZARS et Elsa BOUTONNET) ; los escolans de la classa de mejana e granda seccion bilingüe de l'escòla Monteil 2020-2021 (ensenhaira Perrine CAMBOULIVES)Musica e trabalh sul son : Humpty Dumpty (Camilha Martel & Benezet Vieu)
Illustracions : Gautièr Couffin
Ajuda preciosa e sosten incondicional : Olivier Daillut
Edicion numerica : CIRDOC - Institut occitan de cultura
Presentacion generala
Un projècte realizat dins l’encastre dels projèctes PEC-CO e finançat per la region Occitània. Aquel libre musical numeric es la resulta d’un trabalh collaboratiu entre de liceans de terminala e d’enfants de mejana e granda seccion de doas escòlas de Rodés. Cadun amb sas competéncias ven realizar de tascas que permeton al projècte d’avançar amb lo sosten complici del grop Humpty Dumpty e de Gautièr COUFFIN per las illustracions. Per mantun escambi una dinamica se creèt entre pichons e belses, plaçant la lenga occitana al còr del projècte dins una desmarcha accionala.
Debanament del projècte
Primièr, lo ligam entre los liceans e los mairalas se bastiguèt per de visioconferéncias regularas pendent que los liceans contèron d’istòrias (qu'existissián ja) amb l’ajuda de kamishibai. En retorn, per aqueles tempses de rencontres en linha, los pichons preparavan de cançons, d’illustracions mai d’expausats cortets. Aquel temps d’escambi ritualizat permetèt d’instaurar una dinamica comuna a l’entorn de l’objectiu central : produsir un conte en occitan qu’implicariá pichons e bèlses.
La segonda etapa constituiguèt lo vertadièr començament del projècte. Totjorn en visioconferéncia e guidats pels liceans, los escolans de mairala posquèron determinar lo debanament del conte en causissent los protagonistas, los enjòcs, los luòcs de l’accion mai las emocions dels personatges. Guidat en presencial per M. Olivier Daillut, animator pedagogic en occitan, e en visioconferéncia pels liceans, aquel talhièr permetèt la creacion de l’estructura precisa del conte.
Puèi, amb l’ajuda del grop Humpty Dumpty, los liceans creèron las paraulas de cinc cançons que correspondián a cinc etapas clau de l’istòria. Aquestas cançons foguèron escritas sus de riddims originals compausats per l’escasença per Humpty Dumpty.
Los musicians del grop Humpty Dumpty anèron dins las classas de mairala per faire descobrir las cançons als enfants e lor aprene los repics e d’unes coblets. En seguida d’aquestes talhièrs, los enfants de mairala se son entrainats amb lors ensenhairas a cantar las cançons en occitan ; parallèlament los liceans an seguit d’escriure lor conte e se son ensajats a lo dire. Per aquel temps de trabalh, los escambis mairalas/licèu se perseguiguèron. Lo grop Humpty Dumpty anèt al rencontre dels enfants de mairala per doas miègjornadas d’enregistrament de las cançons.
Enfin, lo grop Humpty Dumpty venguèt al licèu enregistrar los liceans. Aquestes enregistraments portavan sul raconte complet del conte mai d’unes coblets de las cançons.
La segonda etapa constituiguèt lo vertadièr començament del projècte. Totjorn en visioconferéncia e guidats pels liceans, los escolans de mairala posquèron determinar lo debanament del conte en causissent los protagonistas, los enjòcs, los luòcs de l’accion mai las emocions dels personatges. Guidat en presencial per M. Olivier Daillut, animator pedagogic en occitan, e en visioconferéncia pels liceans, aquel talhièr permetèt la creacion de l’estructura precisa del conte.
Puèi, amb l’ajuda del grop Humpty Dumpty, los liceans creèron las paraulas de cinc cançons que correspondián a cinc etapas clau de l’istòria. Aquestas cançons foguèron escritas sus de riddims originals compausats per l’escasença per Humpty Dumpty.
Los musicians del grop Humpty Dumpty anèron dins las classas de mairala per faire descobrir las cançons als enfants e lor aprene los repics e d’unes coblets. En seguida d’aquestes talhièrs, los enfants de mairala se son entrainats amb lors ensenhairas a cantar las cançons en occitan ; parallèlament los liceans an seguit d’escriure lor conte e se son ensajats a lo dire. Per aquel temps de trabalh, los escambis mairalas/licèu se perseguiguèron. Lo grop Humpty Dumpty anèt al rencontre dels enfants de mairala per doas miègjornadas d’enregistrament de las cançons.
Enfin, lo grop Humpty Dumpty venguèt al licèu enregistrar los liceans. Aquestes enregistraments portavan sul raconte complet del conte mai d’unes coblets de las cançons.
Valeria Teoulet
Projècte PEE amb APRENE : projècte de recèrcas menat dins l'encastre de l'annada de professor de las escòlas estagiària (PEE).
Dintra dins una mira collectiva per fin d’ajudar en balhar ressorgas als regents de cicle 1, cicle 2 e cicle 3 a prepaus de la mesa en òbra del dessenh contat e del tèxte liure. Es tanben a posita sus la plataforma ESTELUM.
Introduccion
Desiri inscriure mon trabalh d’ongan dins la seguida de la cèrca que faguèri pel Master MEEF. Vai coma aquò que causissi de trabalhar sus la seguida «naturala» del dessenh contat qu’es lo tèxte liure.
Animada per una volontat que Celestin Freinet aital diguèt : « Lo tèxte liure càmbia l’ambient de la classa, en mudar notadament los rapòrts amb los educators qu’aprenon atal concretament a considerar en l’enfant non pas l’escolan tala coma l’escolastica n’aviá pintrat lo prototipe artificial, mas la valor egrègia de la flor qu’es a espelir e que ne devèm sonhar la fructificacion ».
1
Mon objectiu es d’establir lo mai clar e linde que la pratica del tèxte libre, e sas diferentas espleitacions per metre en òbra l’estudi de la lenga, es una aisina que balha de sens als aprendissatges e permet a l’escolan de venir escrivan. Amira resumida i a gaireben un sègle aital pel Freinet « l’expression liura es una conquista naturala de la lenga per la vida».
2
Trobaretz documents tales coma fichas menairas, fichas escolans, espèras de fin de cicle, bibliografia, ficha d’estudi de la lenga, eca. Son eissuts de ma practica, de mas lecturas e de mas soscadissas. Son de questionar, completar, s’apoderar, melhorar, adaptar...
Teni de grand mercejar las regentas que m’aculhiguèron dins la lor classa ongan e lo grop departamental ICEM Freinet31 per lor acuèlh, lor escota, lor partatge, lor questionament de contunh e lors conselhs.
Valeria Téoulet
1. FREINET Célestin , Brochures d’Éducation Nouvelle Populaire,n°25, Le texte libre, janvier 1947↑
2. FREINET Célestin , Brochures d’Éducation Nouvelle Populaire, n°2, Grammaire française en quatre pages, octobre 1937 ↑
Simon Brändli Barbance
Aqueste talhièr es realizat dins l’encastre del projècte collaboratiu de mon annada de PEE (Professor de las Escòlas Estagiari) amb lo centre de formacion Aprene.
Las aisinas pedagogicas en occitan son pas encara fòrça espandidas e de còps, tombam sus d’espleches fòrça plan fachas, mas pas utilizables dins l’encastre de classas immersivas o de classas bilingüas, perque en Francés…
Descobriguèri los librets de lectura « Histoire de lire », de las Edicions Odilon, a l’escasença d’un estagi de pedagogia institucionala. A destinacion dels escolans que dintran dins la lectura, en debuta de CP, aquestes pichons librets de uèch paginas cadun constituisson un dels primièrs documents a partir de quals l’enfant poirà aver una actitud autonòma de lectura. Cada pagina es constituida d’una frasa corteta solament, amb de mots simples, jos una illustracion que « parla » a l’enfant : es lo nivèl de lectura lo mai simple possible, e es doncas preciós a l'encòp per ajudar l’enfant a dintrar d’un biais autonòm dins la lectura e a progressar dins son nivèl de compreneson de la lectura, mas tanben per afortir sa fisança en el : òc, legís, òc capita de ba far solet, e òc compren tot !
Mas aqueste esplech, non disponible en occitan fins a ara, se podiá pas utilizar dins las escòlas ont l’intrada dins la lectura se fa en occitan. Ai doncas contactat las Edicions Odilon per lor proposar un partenariat per fin de rendre disponible aquesta polida aisina pedagogica en occitan.
Es ara disponibla a la venda aquí : http://odilon.fr/nos-produits-par-titre/istorias-de-bon-legir
Aquestes librets de lectura son acompanhats d’un libret d’exercicis, disponible aquí : http://odilon.fr/cahiers-dexercices-istorias-de-bon-legir
Mas s’agís pas solament de far una traduccion lèu facha e mot a mot : una traduccion seriosa qu’a per tòca l'edicion, vòl dire un trabalh sus las expression idiomaticas, de relecturas nombrosas, de demarchas de far e d’ajuda indispensabla ! Proposi aquí, en tot prene l’exemple de la traduccion dels librets « Histoire de lire » en « Istòrias de bon legir », de metre a posita una mena de « recepta » de seguir pas a pas per los regents qu’an de besonh de traduire d’espleches pedagogics a destinacion de lor classa coma de l’endefòra, amb la tòca que l’aisina siá editada.
Carol Dusfour
Fichas menairas e produccions d’escolans
1. Ficha menaira: cercles
Utilizacion de Sonia Delaunay coma supòrt al trabalh suls cercles.
exemples de trabalhs d’escolans nivèl 1 e nivèl 2
2. Ficha menaira: la caça als bisons
Utilizacion de las arts parietalas per un trabalh de mesuras (segments)
exemples de trabalh d’escolan nivèl 1 e nivèl 2
3. Ficha menaira: carrats
Utilizacion de Sol Lewit per un trabalh suls carrats (nivèl 1)
exemples
Utilizacion de Josef Albers per un trabalh suls carrats (nivèl 2)
exemples
Annèxe : tièra dels esperats en fin de cicle 2
1. Ficha menaira: cercles
Utilizacion de Sonia Delaunay coma supòrt al trabalh suls cercles.
exemples de trabalhs d’escolans nivèl 1 e nivèl 2
2. Ficha menaira: la caça als bisons
Utilizacion de las arts parietalas per un trabalh de mesuras (segments)
exemples de trabalh d’escolan nivèl 1 e nivèl 2
3. Ficha menaira: carrats
Utilizacion de Sol Lewit per un trabalh suls carrats (nivèl 1)
exemples
Utilizacion de Josef Albers per un trabalh suls carrats (nivèl 2)
exemples
Annèxe : tièra dels esperats en fin de cicle 2
- (Se) reperar e (se) desplaçar en utilizant de marcas (repèris) e de representacions.
- Reconéisser, nomenar, descriure, reprodusir qualques solides.
- Reconéisser, nomenar, descriure, reprodusir, bastir qualques figuras geometricas.
- Reconéisser e utilizar las nocions d’alinhament, d’angle drech, d’egalitat de longors, de mitan e de simetria.
Carol Dusfour
Ligasons artistas e competéncias del programa
Lo primièr tablèu porgís un tièra d’artistas e d’anonims, recaptats per òrdre alfabetic.
Per cadun es balhat:
Lo segond tablèu es tractat a l’invèrs del primièr, es a dire que partís de las competéncias del programa per las associar, quand es possible, a d’artistas. Aital, un regent pòt causir de trabalhar siá en partissent d’un artista, que li sembla particularament interessant, siá en seguissent lo programa.
Aquela tièra es de segur non exaustiva tan al nivèl dels artistas coma de las possiblas d’utilizacions e se poiriá completar a flor e a mesura.
En mai, se las competéncias presentadas son las del cicle 2, d’unas se trapan tanben dins lo cicle 3 e se poirián adaptar aisidament.
Retorn a la pagina de presentacion
Los tablèus que seguisson recampan d’artistas que poirián èsser utilizats coma supòrt d’un trabalh en geometria, sus las mesuras o l’espaci.
Dos tablèus son propausats:
• Dintrada pels artistas
• Dintradas per las competéncias de cicle
Lo primièr tablèu porgís un tièra d’artistas e d’anonims, recaptats per òrdre alfabetic.
Per cadun es balhat:
• Nom de l’artista;
• Data de vida o periòde;
• Exemple;
• Movements picturals màgers per l’artista;
• Proposicions d’utilizacion en geometria, espaci o mesuras adaptadas a l’òbra o a l’artista.
Lo segond tablèu es tractat a l’invèrs del primièr, es a dire que partís de las competéncias del programa per las associar, quand es possible, a d’artistas. Aital, un regent pòt causir de trabalhar siá en partissent d’un artista, que li sembla particularament interessant, siá en seguissent lo programa.
Los artistas o anonims qu’apareisson en jaune dins lo tablèu son d’artistas nascuts en Occitania (l’Occitania fa pas referéncia a la region administrativa actuala mas al territòri que se parlava l’occitan dins totas sas variantas), los que son en gris son d’autors qu’aguèron un ligam fòrt amb lo sud del pais. Totes aqueles artistas poirián èsser valorizats dins l’estudi d’una cultura locala.
Aquela tièra es de segur non exaustiva tan al nivèl dels artistas coma de las possiblas d’utilizacions e se poiriá completar a flor e a mesura.
En mai, se las competéncias presentadas son las del cicle 2, d’unas se trapan tanben dins lo cicle 3 e se poirián adaptar aisidament.
Retorn a la pagina de presentacion
Carol Dusfour
Projècte cooperatiu menat dins l’encastre de l’annada de PEE (Professora de las Escòlas Estagiaria) amb APRENE : Cossí utilizar las arts dins l’estudi de la geometria, las mesuras e l’espaci en cicle 2.
Introduccion
Crosament entre ensenhaments
Dins los documents oficials porgits per l’Educacion nacionala, mantuna recomandacion cap a la transversalitat de la matematicas foguèron fachas e de proposicions apareisson aital
La geometria e l’espaci d’un biais artistic
Quand fasèm de la geometria artistica, fasèm de las arts visualas? Aquela question se pòt pausar. En comparant la practica de la geometria artistica e los esperats de fin de cicle dins las arts visualas, una responsa a la question es balhada.
Se los esperats de fin de cicle pòdon balhar l’impression qu’en fasent de geometria artistica fasèm de las arts e que d’unas competéncias se pòdon avalorar a travèrs aquelas sesilhas de matematicas, es una realitat per d’unes items:
Es vertat e sens que sián aprigondidas, balham d’informacions cap a una cultura comuna qu’es jos jaçanta dins cada artista que servirà al trabalh de las matematicas. Aquò participa a la bastison de la personalitat e a la formacion del ciutadan, en desvolopant l’intelligéncia sensibla e en balhant de marcas culturalas.
En fasent de matematicas artisticas, los escolans son meses dins un procediment de còpia que l’enjòc es pas de los menar cap a la pluralitat de las representacions. Aital, i deu pas aver de vertadièras intencions personalas, pas de motivacions personalas, nimai d’iniciativas artististicas. Dins aqueste encastre, l’escolan deu demorar puslèu rigorós cap a la reproduccion de l’artista que lo trabalh servís de basa.
Fin finala, la contradiccion es prigonda amb la practica de creacion artistica. Quitament se la resulta es polida, plan mesa en valor se pòt pas avalorar per las arts talas que son volgudas dins las competéncias de cicle 2. Aital aquelas sesilhas son plan a integrar dins la construccion d’una progression en matematicas e pas dins la de las practicas artisticas.
E pels escolans ?
Qu’es la tòca de l’estudi de la geometria, de l’espaci e de las mesuras en utilizant las arts coma supòrt?
Las matematicas pòdon èsser percebudas coma de serias de règlas que cal seguir e aplicar sens forçadament trapar de sens e prene plaser.
Del còp, los objectius principals d’aqueste cambiament de supòrt es de balhar enveja als escolans e de balhar de sens a un trabalh que pòt semblar en defòra de la vida costumièra.
Las referéncias a d’artistas o a de movements picturals permes als escolans de comprene que las arts son un domèni plan larg per integrar causas diferentas coma las matematicas e en particular la geometria. Aital, una forma geometrica ven quicòm de mai vivent en passant pel filtre de l’artsita, en passant par la color e pels jòcs sus la matèria. En provocant la curiositat e l’interès, podèm balhar l’enveja indispensabla als aprendissatges.
Enfin, sembla important, quand es possible, de valorizar aqueste trabalh. La mesa en valor se pòt faire per d’aficatges o d’installacions que seràn presentats dins la classa o dins l’escòla.
• S’implicar activament dins una tasca per la manipular e l’experimentacion
• Metre en plaça d’estrategias de resolucion
• Desvolopar d’automatisme
• Partejar en presentant son trabalh
• S’autoavalorar o avalorar un par en fasent un retorn
• Afortir las acquisicions de basa
• Prene plaser
• Trapar de sens
• Aver una cutlura comuna mondiala, nacionala e locala
Introduccion
Que siá dins las arts egipcianas amb sas piramidas, dins l’antiquitat grèga e romana, que son ja familièrs del nombre d’aur, o a la Renaissença, la geometria foguèt l’una de las basas de las invencions dels artistas. Al sègle XX, venguèt lo còr de las arts abstrachas e permetèt als artistas de balhar naissença a una creacion inedita.
Los ligams entre las matematicas e las arts e en particular lo ligam qu’exixtís naturalament entre art e geometria, art e representacion de l’espaci o encara art e mesuras son plan ancians e indissociables.
Es aital que mon trabalh comencèt: vist la ligason que se fa naturalament entre las matematicas e las arts, cossí utilizar las arts per faire de matematicas.
La tòca d’aquel projècte, menat pendent l’annada de PEE, es de faire viure la relacion entre las arts e las matematicas dins los aprendissatges especifics dels items de geometria, mesuras e espaci en cicle 2.
Preconizacions dels documents oficialsD’aprèp los documents oficials, en matematicas al cicle 2, los escolans aquesisson a l’encòp de coneissenças espacialas coma l’orientacion e lo reperatge dins l’espaci, e de coneissenças geometricas suls solides e sus las figuras planas. Aprenon tanben a se reperar e a se desplaçar dins l’espaci en ligam estrech amb lo trabalh ‘questionar lo monde’ e ‘educacion esportiva e fisica’.
Las coneissenças geometricas ajudan a la bastison, pendent la totalitat de l’escolaritat obligatòria, dels concèptes fondamentals d’alinhament, de distància, d’egalitat de longors, de parallelisme, de perpendicularitat, de simetria.
Las competéncias e las coneissenças esperadas en fin de cicle se bastisson a partir de manipulacions e de problèmas concrets, que s’enriquisson al fial del cicle en jogant suls otisses e suls supòrts a disposicion, e en relacion amb las activitats botant en jòc las grandors geometricas e lor mesura.
Dins la seguida del trabalh començat a l’escòla mairala, l’aquisicion de coneissenças espacialas s’apuèjan sus de problèmas que la tòca es de localizar d’objèctes o a descriure de desplaçaments dins l’espaci real. L’oral pren encara una plaça bèla dins l’ensem del cicle mas las representacions simbolicas se desvolopan e l’espaci real es progressivament mes en relacion amb des representacions geometricas. Las coneissenças dels solides se desvolopa a traèers d’activitats de destriatge, d’assemblatges, de fabricacion d’objèctes. Las nocions de geometria plana e las coneissenças sus las figuras usualas s’aquesisson a partir de manipulacions e de resolucions de problèmas (reproduccion de figuras, activitats de destriatge e de classament, descripcion de figuras, reconeissença de figuras a partir de las descripcions, traçats en seguissent un programa de construccion simpla). La reproduccion de diferentas figuras, simplas o compausadas es una sorça importanta de problèmas de geometria que ne podèm faire variar la dificultat en foncion de las figuras que cal reprodusir e dels instruments disponibles. Los concèptes generals de geometria (drechas, punts, segments, angles dreches) son presentats en partissent d’aqueles problèmas.
En geometria coma endacòm mai, es particularament important que los escolans utilizan un lengatge precís e adaptat, e introdusisson un vocabulari apropriat pendent las manipulacions e situacions d’accions que lo mot pren de sens e que sián encoratjats progressivament a l’emplegar.
Crosament entre ensenhaments
Dins los documents oficials porgits per l’Educacion nacionala, mantuna recomandacion cap a la transversalitat de la matematicas foguèron fachas e de proposicions apareisson aital
1. Las coneissenças suls nombres e lo calcul se desvolopan en relacion estrecha amb las que concernisson las grandors. En mai, son necitas per la resolucion de mantun problèma rescontrats dins ‘questionar la monde’.
2. Lo trabalh sus las grandors e lor mesura permeton de mesas en relacions productivas amb d’autres ensenhaments: ‘questionar lo monde’ (longors, massas, duradas), ‘educacion esportiva e fisica’ (duradas e longors), ‘educacion musicala’ (durada).
3. Lo trabalh sus l’espaci se fa en relacion fòrta amb ‘questionar lo monde’ e ‘educacion fisica e esportiva’.
4. Lo trabalh suls solides, las figuras geometricas e las relacions geometricas se pòdon desvolopar en ligam amb ‘arts visualas’ e ’educacion fisica e esportiva’.
Pasmens, dins las dralhas balhadas dels documents oficials, la ligason entre las arts e l’espaci e la geometria demòra redusida e me sembla que la part de las arts poiriá èsser plan mai bèla.
La geometria e l’espaci d’un biais artistic
Quand fasèm de la geometria artistica, fasèm de las arts visualas? Aquela question se pòt pausar. En comparant la practica de la geometria artistica e los esperats de fin de cicle dins las arts visualas, una responsa a la question es balhada.
D’en primièr, cal que agachem los esperats de fin de cicle dins las arts visualas :
▪ Realizar e balhar a veire, individualament o collectivament, de produccions plasticas de naturas divèrsas.
▪ Propausar de responsas creativas dins un projècte individual o collectiu.
▪ Cooperar dins un projècte artistic.
▪ S’exprimir sus sa produccion, la dels pars e sus las arts.
▪ Comparar qualques òbras d’art.
Se los esperats de fin de cicle pòdon balhar l’impression qu’en fasent de geometria artistica fasèm de las arts e que d’unas competéncias se pòdon avalorar a travèrs aquelas sesilhas de matematicas, es una realitat per d’unes items:
• Realizar e balhar a veire, individualament o collectivament, de produccions plasticas de naturas divèrsas.
• S’exprimir sus sa produccion e la dels pars e sus las arts en general. (en partida solament)
• Comparar qualques òbras d’art.
Es vertat e sens que sián aprigondidas, balham d’informacions cap a una cultura comuna qu’es jos jaçanta dins cada artista que servirà al trabalh de las matematicas. Aquò participa a la bastison de la personalitat e a la formacion del ciutadan, en desvolopant l’intelligéncia sensibla e en balhant de marcas culturalas.
Çaquelà, d’autras competéncias se pòdon pas brica avalorar:
• Propausar de responsas creativas dins un projècte individual o collectiu;
• Cooperar dins un projècte artistic.
En fasent de matematicas artisticas, los escolans son meses dins un procediment de còpia que l’enjòc es pas de los menar cap a la pluralitat de las representacions. Aital, i deu pas aver de vertadièras intencions personalas, pas de motivacions personalas, nimai d’iniciativas artististicas. Dins aqueste encastre, l’escolan deu demorar puslèu rigorós cap a la reproduccion de l’artista que lo trabalh servís de basa.
Del còp s’agís pas aquí d’un desvolopament artistic personal que siá dins la sensibilitat en rapòrt a l’apreciacion d’una òbra o cap al desvolopament de las practicas dels escolans. D’un biais mai concret, l’escolan se trapa pas dins la practica creativa e ni mai dins una expression personala que l’encastre balha pas la libertat de o faire.
Fin finala, la contradiccion es prigonda amb la practica de creacion artistica. Quitament se la resulta es polida, plan mesa en valor se pòt pas avalorar per las arts talas que son volgudas dins las competéncias de cicle 2. Aital aquelas sesilhas son plan a integrar dins la construccion d’una progression en matematicas e pas dins la de las practicas artisticas.
Qu’es la tòca de l’estudi de la geometria, de l’espaci e de las mesuras en utilizant las arts coma supòrt?
Las matematicas pòdon èsser percebudas coma de serias de règlas que cal seguir e aplicar sens forçadament trapar de sens e prene plaser.
Del còp, los objectius principals d’aqueste cambiament de supòrt es de balhar enveja als escolans e de balhar de sens a un trabalh que pòt semblar en defòra de la vida costumièra.
Las referéncias a d’artistas o a de movements picturals permes als escolans de comprene que las arts son un domèni plan larg per integrar causas diferentas coma las matematicas e en particular la geometria. Aital, una forma geometrica ven quicòm de mai vivent en passant pel filtre de l’artsita, en passant par la color e pels jòcs sus la matèria. En provocant la curiositat e l’interès, podèm balhar l’enveja indispensabla als aprendissatges.
Enfin, sembla important, quand es possible, de valorizar aqueste trabalh. La mesa en valor se pòt faire per d’aficatges o d’installacions que seràn presentats dins la classa o dins l’escòla.
• S’implicar activament dins una tasca per la manipular e l’experimentacion
• Metre en plaça d’estrategias de resolucion
• Desvolopar d’automatisme
• Partejar en presentant son trabalh
• S’autoavalorar o avalorar un par en fasent un retorn
• Afortir las acquisicions de basa
• Prene plaser
• Trapar de sens
• Aver una cutlura comuna mondiala, nacionala e locala