Explorar los documents (2056 total)

Presentacion pel collectiu Dètz

Glapam Tolosa que s’ei transformat en Glapam Nissa, tà seguir lo Carnaval de Nissa la Bella.

Aquò qu’ei un extrèit deu passa-carrèra dens la vielha vila, mes tanben de la serada au Sezamo, dab entervistas e moments de musica impovisats.

Un carnaval independent, hèit peu monde de Nissa, de l’Orphéon de la Verrerie de Tolosa, d’autes amics de Marselha, de Cuneo, e autas vilas a l’entorn : Louis Pastorelli (Gigi de Nissa), Jérémy Couraut (Djé Balèti), Capitanissa, Sainte Ambrounette Sougirous de la Fouasse, e d’autes.

Rodatge : 05/03/2011 a Nissa

Consultar lo lexic :

Conférence donnée le 21 février 2013 par Jean-Jacques Casteret à l'Usine des Tramways (Pau)

Dans les Pyrénées gasconnes, la polyphonie s'impose à tous, des messes dominicales jusqu'aux fêtes patronales. Elle est pourtant longtemps restée dans l'angle mort de la recherche.

À l'occasion de la publication de ses travaux aux éditions L'Harmatttan, Jean-Jacques Castéret, ethnomusicologue, nous invite à découvrir cette pratique sociale.

Espaci Occitan est une association qui regroupe plusieurs acteurs publics du territoire occitanophone italien. Elle a pour objectif la valorisation linguistique, culturelle et touristique des "Valadas occitanas".

Son activité s'articule autour de trois pôles : l’Istituto di Studi Occitani et sa médiathèque spécialisée ; le musée Sòn de Lenga, qui offre une immersion dans l'histoire et la culture occitane à travers un dispositif de visite interactif ; et le guichet linguistique, qui propose des services de traduction, de formation en ligne et en présentiel. 

L'Espaci Occitan, en partenariat avec l’Assessorato alla Cultura de la Region Piemonte e l’Université Italo-Francese, organise depuis 2002 un concours pour promouvoir la recherche universitaire sur les vallées occitanes d'Italie. Dans le cadre de la convention de coopération entre l'Espaci Occitan et le CIRDOC, ces travaux de recherche sont progressivement publiés dans Occitanica.

Emission del 13 de decembre de 2008

Aqueste numerò es consacrat a las tradicions de Nadal, amb la lectura per Lisa Gròs d'un extrach de Memòri e raconte de Frederic Mistral.

Presentacion : Lisa Gròs

Intervenenta  : Marie-Noëlle Dupuis (Sendi de la Maintenance du Languedoc)

Durbissi la pòrta de l’ostal e davant ieu una filha dins sos 20 ans benlèu, polideta, los peus negres, los uòlhs verds, la pèl bruna, granda e linja, una maleta dins la man que me demanda amb un bel sorire e una votz doça :

- "Madama Joana Belcaire?"

- "Òc es ieu ! De qué volètz ?"

- "Vos sovenètz de Maria Delbàs, ma maire ?"

- "Benlèu, possible…"

- "Èretz au collègi ensemble dins las annadas…"

- "E de qué fa vòstra maire ara ?"

- "Pecaire es mòrta la paura l’an passat e m’a totjorn dich : s’un jorn sès dins la maganha vai te'n veire mon amiga Joana Belcaire, t’ajudarà.

- "Ieu ? Coma vos podriái ajudar : ai ges de trabalh per une filha coma vos, soisoleta e subretot pensi que ara que soiretirada, vòli viatjar."

- "Benlèu que me poiriatz lotjar ? En escambi de la cambra e del manjar fariái lo dedins e tanben lo defòra, qu’avètz un polit jardin."

- "Madama siatz plan brava : ai pas d’endrech ont anar !"

I aguèt un silenci : aquela filhòta me fasiá pena de la daissar defòra…Benlèu que verai, sa maire èra al collègi amb ieu? Puèi sens soscar mai longtemps :

- "Dintratz : dormiretz aquí aquesta nèit e deman cercaretz un endrech ont anar."

 Ai ensajat de trapar sus la cara d’aquela jove una semblança amb una femna qu’auriái coneguda dins ma joinessa : res. Li ai mostrat la sala d’aiga, l’ai menada dins la cambra d’amics.

- "Pausatz vos aquí e vos sonarai per lo dinnar. Ara ai de causas de far."

- "Per l’enterrament de vòstre tonton Vincenç?"

- "Cossí o sabètz ?"

- "Tot lo vilatge ne parla e dison que ara siatz rica !"

- "Res es pas encara fach ! Mas avètz rason l’enterrament es per deman."

- "Vos ajudarai per reçaupre la familha…"

Ai tancat la pòrta e soi anada dins lo salon e me soi assetada : tot aquò semblava pas de bon ! Qual èra aquela filha ? E aquela Maria Delbàs ? Ges de sovenir d’aquela filha au collègi o endacòm mai. Benleù qu’èra son nom de femna maridada ? Los pantaisses se n’èran anats, la realitat m’emplenava la tèsta e me fasiá mau. 

Lo telefòn sonèt : sus la maquina s’afichèt lo nom de Mèstre Bardòt, lo notari de l’oncle Vincenç :

- "Madomaisèla Belcaire ?"

- "Bonjorn Mèstre Bardòt, cossí anatz ?"

- "Madomaisèla ai besonh de vos veire : es temps de legir lo testament de vòstre oncle."

- "Lo cal faire uèi ?"

- "Sulpic : l’oncle a demandat que lo testament siá legit a la familha, es a dire vos e vòstre cosin Paul abans l’enterrament !"

- "A bon !?"

- "Vòstre cosin Paul serà dins mon burèu a 4 oras : i vos espèri tanben."

- "Vendrai, ajatz pas paur, Mèstre Bardòt !"

Ai pausat lo telefòn. E ara de qu'anavi faire d’aquela filha ? La laissar soleta dins l’ostal ambe los cats ? Non, aviái pas fisança : vendriá ambe ieu e m’esperariá dins la sala d’espèra del notari. Quina istòria !

- "Madomaisèla Delbàs!"

- "Mon nom es Matilda, Matilda Delbàs."

- "Matilda es un polit nom. Matilda vendretz amb ieu encò del notari o se volètz vos pausarai davant lo supermercat e vos tornarai prene aprèp mon rendètz-vos.

- "Ai ges d’argent per crompar de causas al supermercat !"

- "Alara vendretz amb ieu e m’esperaretz dins la sala d’espèra del notari."

Començavi de susar e de tremolar : de qu’aviái fach de durbir la pòrta e daissar dintrar dins mon ostal una filha qu’aviái pas jamai vista ? Benlèu que seriá una bona causa de li demandar sos papièrs? Òm pòt èstre brava, mas sens èstre completament nècia ! O benlèu que Matilda èra la filha qu’aviái pas poscut aver. Quand èri jove èra pas possible d’èstre «filha maire » la sola causida èra de demorar vièlha filha coma dison los mascles al cafè de la Prima. 

Zo mai, lo telefòn…..

Veire l'episòdi 3

Vòli pas plorar : uèi l’oncle Vincent se n’es anat. Es totjorn estat un tipe un pauc malbiaissut mas aviá pas oblidat lo sorire e la convivéncia ambe los qu’aimava : de segur èra pas un trobador. Me cal vos o dire, de trobaires, se'n tròba pas pus dins lo vilatge : a ! Si ! Lo papet Bertrand, al cafè de la Prima, quand a engolit tres o quatre pastagàs se soven del temps onte sa grand cantava e contava : alara lo cèl càmbia de color e sos uòlhs s’emplisson de lagremas que davalan sus sa pèl cuècha al solelh e roge de tant de còps beguts entre las socas de sa vinha. 

Me presenti : ieu soi Joana Belcaire, la vièlha filha dau caire, sessanta ans, grandassa per una femna dau miegjorn (1m67), ni magra ni grassa, los uòlhs blaus tròp gròs per èstre polits, lo menton ponchut, los pels blondàs per amagar la blancor de l’atge, la boca granda e fina, la pèl blanca e roja . N’i a que dison que dins mon folhum soi estada una bèla planta : mas degun m’agradava pas. E quand me passegi per carrièra me fa plaser de tornar vèire los vielhs amorós de ma joinessa.

De còps que i a, vesi encara la flama de l’amor de luènh s’alucar dins lo : "Bonjorn Joana, cossí vas ? Totjorn redda e l’esquina drecha com’una joventa ! » Aqueste matin la cançon es cambiada quand rescontri dins la carrièra Nauta lo Renat – qu’èra tant polit e un de los qu’ai aimat tant e tant per mos vint ans. Mas sens res me dire aviá fach un enfant a la Roseta e èra estat forçat de la maridar. Ara es retirat : èra emplegat al servicis de la Comuna. : "E ben! ton oncle nos a laissat , es anat beure un còp encò del Bon Dieu. Pecaire, lo Vincenç èra pas un grand òme mas èra un òme qu’aviá totjorn trabalhat e susat per esparnhar tanben. Quales son los eretièrs ? Aviá ges d’enfants e es tu la mai pròcha. Vas devenir un partit interessant : benlèu que traparàs enfin un marit. Serà pas trop lèu !" .

 Verai que l’oncle Vincenç m’a daissat tot çò qu’aviá : es a dire un ostal, sas vinhas – 20 ectares, e son compte a la banca. Mas caldrà esperar un pauc per saupre quant d’argent i a per ieu. Comenci de pantaissar : dins mon sovenir i a un òme, Romieg, qu’ai pas jamai poscut oblidar : cada mes de genièr me manda una letra de Baltimòre, dins lo Mariland en America, per l’an novèl. Èra maridat amb una americana qu’es mòrta, ara. Èra professor de lenga romana a l’universitat e coma dins aquel país trabalhan tard, deu totjorn ensenhar. Es temps de viure ara, es temps de viatjar : soi estada emplegada de la Pòsta tota ma vida, ai pas jamai agut d’enfants. La rason rasonabla, e mos cats qu’ai pas jamai volgut abandonar, m’an empachat de viure d’afons. Vòli un lifting, de vestits a la mòda, me caldrà aprene un pauc l’anglés (pensi pas que se pòsca aprene l’amerlòc) e partirai rejónher l’amor de ma vida dins lo país d’Obama : l’aventura es a ma pòrta, la me cal durbir per la faire dintrar : un dos tres…. 

Me cal beure un pichòt veire de Tuilet qu’ai crompat a Estagel, que l’aimi tant : es doç aquel vin quand passa dins la garganta. Ara soi dins lo sèti que m’a laissat ma grand, los pès sus una cadièra, me vòli negar dins mos pantaisses. E primièr me caldrà anar veire, lo notari. Mas mon pichòt det crida com’un fadòli :

 -"Joana : primièr te cal enterrar l’oncle Vincenç, passar per lo crematorium e convidar lo vilatge a beure un còp". 

- "As rason : champanhe per totes sus la terrassa de l’oncle Vincenç ! Non, dins mon ostal !" 

- "De còps que i a semblas de pas èstre una femna d’aquí : es pas de champanhe que vòlon beure totes : vòlon de pastís e las femnas de muscat de Rivesaltas !" 

- "As totjorn rason ! Farai com’as dich. E ara al trabalh lo monde es a ieu ! Romieg : a tu per la vida". 

E lo Tuilet davalèt dins mon estomac.

Me cal veire sus l’ordenador ont’es Baltimòre, la baia del Cheasepeake - deu èstre dificil de mastegar aquel nom-: Mappy, non me cal clicar sus Estats-Units… cercar Mariland … Mas vaquí que quauqu’un sona a la pòrta : qual pòt èstre : lo notari, los cosins, un amorós o benlèu un panaire ?.....

Veire l'episòdi 2

Resumit del fulheton :

Joana vielha filha de 60 ans dins un vilatge del Lengadòc es retirada. Son oncle Vincent ven de morir e li a tot laissat: l'argent, l'ostal, las vinhas. E vaquí qu'arriba un filha Matilde Delbàs que cerca un teulat per viure e un travalh. Joana la vòl pas gardar mas pauc a pauc li agrada de pas pus estre soleta. En mai Joana voldriè anar veire un amic d'enfança Remi qu'es professor a l'Universitat de Baltimore- USA. S'en van totas doas e qu'un viatge!

Presentacion de la Compagnie Gargamèla-Théâtre : 

Dempuèi 1988, la Compagnie Gargamèla-Théâtre travèrsa las rotas a la recèrca d'un teatre popular, un teatre d'expression de pòble, que cèrca sas raiças dins lo fons, e la forma dins la fèsta Carnavalesca coma dins la poesia dels Trobadors.