Explorar los documents (4500 total)

vignette_55758.jpeg
Peire Cardenal (1180-1278)
Leclair, Yves. Traducteur
« Vadut en 1180 au Puei de Velai e mort en 1278 a Montpelhièr, Pèire Cardenal qu’ei un deus tots prumèrs poètas satirics. Au sègle XIIIau, lo de l’Inquisicion, aqueth trobador occitan que compausè virulents sirventés (o poèmas satirics) contra los francs e lo clergat qui roinèn la tèrra d’òc. Que’ns demandam per quina man de las gràcias, los sons sirventés coneguts de tots, se podón sauvar deu fichatge deus sinistres « clergues », deu clericalisme inquisitor, deus pilhatges deus « francés » envadidors, deu lenhèr de tots aceths brusladors de libes e d’òmis. L’òbra de Pèire Cardenal qu’apartien a la grana tradicion contestatària de la poesia universau, de Juvénal a André Chénier o d’Ossip Mandelstam a Federico García Lorca. » Yves Leclair

Après lo succès encontrat per la soa revirada de las Chansons pour un amour lointain de Jaufre Rudel, Yves Leclair qu’amassa ací un florilègi susprenent cuelhut dens l’òbra poetica de Pèire Cardenal. Ne s’i trobarà pas ací las convencionaus cançons d’amor, mes satiras de la nosta Nau deus hòus : pr’amor, tad aqueth trobador, ce precisa enqüèra lo traductor au son prefaci, ne s’ageish pas mei de « plan díser, plan cantar », « colorar », « fénher », « laudar », « daurar la [so]a canta », mes de « l’ordir » e de la « téisher » de « mau díser ». Dens la « transposicion » ritmada d’aqueras cançons satiricas e lo constant respècte deu sens medievau, Yves Leclair que prèsta la soa votz de poèta contemporanèu au trobador mei anticonformista e que’u hè hèra pròche de nosautes.
vignette_55727.jpg
Lagarda, Andrieu
En posant a la font de la paraula viva dels contaires de son país, Andrieu Lagarda a sabut far passar dins son escritura tota la fòrça dels racontes populars. De contes misterioses, meravilhoses e legendaris, risolièrs e amistoses dins una polida garba pel plaser dels mainats coma dels adultes.

Libre acompanhat de l’enregistrament dels contes (votz de Camilha Bilhac). Amb un lexic occitan-francés
vignette_campagne-participatif.jpg
Talhièr « Capitar son projècte de finançament participatiu » : vidèo e guida practica
Renaud Savy
Robin Darlington
Mathias Leclerc
En 2016 lo CIRDOC organizava en collaboracion amb l'agéncia de comunicacion Komgourou una jornada professionala « Talhièr » dedicada a l’acompanhament dels artistas, creators e portaires de projècte cultural occitans per la mesa en plaça de campanhas de finançament participatiu. Una practica venguda sovent necessària per la produccion de projèctes en circuit cort.

Retrobatz dins la Bóstia de la FaBrica la guida de las bonas practicas establida per Renaud Savy e Robin Darlington de l’agéncia Komgourou per aquel Talhièr,  que podètz tanben descobrir aquí en imatges jos l’uèlh de la camèra de Mathias Leclerc.

Amb la participacion e lo retorn d’experiéncia de Silvan Chabaud/Chab dels grops Doctors de Trobar e Mauresca (Lo Sage e lo Fòl prod.) e Adrien Bellay, realizator del filme L’Éveil de la permaculture.
vignette_55724.jpg
Viaule, Sèrgi
La novèla sembla un genre literari que convenga plan a la lenga nòstra e Sèrgi Viaule s’i adona amb golardisa. Servam totes en memòria son recuèlh Fotuda planeta ! Amb aquesta Dança amb los voltres vos ne prepausam un florilègi de mai.

Los vint-e-quatre tèxtes recampats dins aqueste volume son totes desparièrs amb lor color pròpria, mas son tanben marcats de l’emprenta indelebila de l’autor. La de proposar una casuda inesperada per clavar cada pèça.

La pròsa de Sèrgi Viaule pòt èsser a l’encòp poetica e umoristica. D’unes tèxtes an un sens teatral afortit. D’un a l’autre passan prèstament del symbolisme al fantastic, e mai qualques còps tenon, perqué pas ?, un pecilh de naturo-romantisme.
L’autor escriu dins la lenga rica e naturala que li coneissèm. Una lenga que s’atissa de tòrcer dins totes los sens per li tirar tot son chuc.

(Colleccion A Tots n° 221)
vignette_55723.jpg
Jumèu, Romieg
Romieg Jumèu es nascut a Marselha. Après d’estudis a l’Escòla de Bèlas-Arts e un Prèmi de gravadura e d’estetica, a trabalhat dins la publicitat. A ja publicat Sénher Quau, Cronicas imaginàrias, Pantòri e Embolh a Malamosca dins la colleccion « A Tots », e un recuelh de poèmas, E siguèsse una nafra... la lutz.

Extrach
« La bèla jovencèla ataquèt sensa patetejar. Queta filha estrània ! Que fasiá au servici dau vièlh pirata ? T’avoi qu’a partir d’aqueste jorn la question decessèt plus de me trevar ; siáu segur que n’èra conscienta e qu’èra decidida de ne’n jogar abilament. Lo retrach que me podiáu faire d’ela semblava d’aver una gròssa importança ; sentiáu aquò dins lo jòc dei regards. »

(Colleccion A Tots n° 222)
vignette_55722.jpg
Vernet, Florian
Emai o volguèssetz pas creire, dins una vila coma Collisioncity e pel temps que fa, riscatz d’i rencontrar de tot : un biologista (demoniac) ; un detectiu (facultatiu) ; de Ninjas (aquestes guerrièrs implacables desguisats en caucetas) ; de pensionaris d’un ostal de retirats (sul camin de l’evasion).

E s’aquò vira una bombineta antilhesa (inspectritz de polícia) ; un papagai jos acide que se pren per un teleevangelista ; un capitalista ancian legionari afectat d’un complèxe d’Edip de competicion. Un yacht gaireben clandestin dins lo pòrt de Badagòbi ; una sex-tape originala e lo Turbo Brain per metre lo fòc a las estopas.
Sens comptar çò qu’auretz evitat.
(Colleccion A Tots n° 223)
vignette_55721.jpg
Ganhaire, Joan
Lo retorn de Darnauguilhem e de sa chorma !
(Colleccion A Tots n° 224)

Joan GANHAIRE (en francés Jean-Leopold Ganiayre) es un escrivan perigordin qu’escriu sas òbras en lemosin. Es nascut a Agen en Òlt e Garona lo 21 de mai de 1941. Après aver seguit sos estudis segondaris a Peireguers estudièt la medecina a Bordèu per s’installar com mètge en Peirigòrd ont naissèt sa vocacion d’escrivan occitan. Obtenguèt lo Prèmi Jaufre Rudèl en 2001 amb son òbra Lo viatge aquitan.
vignette_55715.jpg
Dinguirard, Jean-Claude
Escudé, Pierre. Éd.
Mei d’un lingüista qu’a muishat l’existéncia d’ua literatura epica occitana quasi sancèrament perduda : Claude Fauriel, Gaston Paris, Gérard Gouiran, Robèrt Lafont e, per çò qui ei de la Cançon de Roland, Rita Lejeune. Lo tribalh de Jean-Claude Dinguirard relatiu a l’epopèa perduda de l’occitan qu’agrèga hèra d’indicis qui ahorteishen la tèsi de l’existéncia, a comptar deu sègle detzau, d’un prototipe occitan de l’epopèa de Guilhèm d’Aurenja. Au miei d’aqueths indicis qui emprontan a la lingüistica, a la filologia, a la poetica, a l’etnografia e a l’istòria, l’omnipreséncia de l’olivèr, la plaça deus personatges femenins, los sistèmas successoraus. L’autor qu’alimenta l’enquèsta onomastica suus toponimes Cornebut e Commarchis qui eth atribueish a la lectura per un traductor de lenga d’òil de la fòrma lengadociana deu toponime gascon Comenges. Seguida de documents qui esclareishen lo sens deu caminament de Dinguirard, L’Épopée perdue de l’occitan que prepausa navèras pistas d’investigacion dens la quèsta de las literaturas d’Òc e mei particularament, de Gasconha.

Professor de lingüistica a l’Universitat Tolosa-Lo Miralh, Jean-Claude Dinguirard (1940-1983) qu’èra romanista, etnolingüista de l’airau pirenenc gascon, critic literari, membre deu Collègi de Patafisica, membre correspondent de l’Oulipopo (Obrador de literatura policièra potenciau), cofondator deus estudis lupinencs (qu’ei a díser consacrats au personatge d’Arsène Lupin). Agregat de letras modèrnas, doctor d’Estat (tèsi sus l’Etnolingüistica de la hauta vath deu Gèr), que demiè la revista Via Domitia e l’Institut d’estudis meridionaus de Tolosa. Prematurament mort a l’atge de quaranta tres ans, qu’a deishat darrèr d’eth ua grana quantitat d’estudis d’etnolingüistica, de recèrcas occitanas e de literatura francesa e occitana. (presentacion sortida deu site de l’editor)
vignette_55714.jpg
Vernet, Florian. Dir.
La presenta gramatica es un obratge de basa destinat a totes los que vòlon conéisser, apréner e ensenhar la lenga occitana.

Es lo resultat de dètz ans d’un trabalh collectiu menat pels membres de l’Academia Occitana dins los domenis lexical, morfologic e sintaxic.

Se fonda sus l’ensems de totas las varietats vivas enrasigadas sus l’espandi d’òc e parièrament sus la presa en compte de son istòria, dins la continuitat plan compresa del projècte de Loís Alibèrt.

Basada principalament suls parlars centrals intègra las variantas dels parlars periferics que permeton al diasistèma de fonccionar plenament.

Es una gramatica de la lenga occitana estandard e non la de tala o tala varietat particulara. Delà las realizacions diferentas, se vòl la gramatica de çò mai comun, mai universal, mai apte a religar entre eles los occitanofòns quina que siá lor practica, activa o passiva, orala o escrita, d’una varietat eiretada o apresa. [...]

Es la gramatica d’una lenga fidèla a sas realizacions passadas mas tanben preparada per abordar la modernitat e la neologia dins un projècte panoccitan clarament explicitat. Dona la prioritat a çò qu’es comun a totes dins una pontannada ont la transmission dirècta, per la família o per la societat, es venguda de mai en mai problematica. Favorís la communicacion e los escambis mai largs, a l’ora que son indispensables e que los parlars abandonats a las decisions localas e personalas tendon a divergir o a se veire objèctes de recomposicions azardosas.

Es la gramatica d’un estandard eficaç, d’un espleit de referéncia que deu permetre a las varietats en usatge d’escapar al localisme identitari, a de « dialèctes » arbitràriament reconstituïts e de mai en mai isolats unes dels autres, a la reduccion e a la parcellizacion del vocabulari, a la folclorizacion, a l’isolament e a la decadéncia.

Es la gramatica d’una Lenga, e non solament la d’un parlar particular, per legitime que siá a son nivèl, e en consequéncia es susceptibla d’establir una communicacion eficaça entre los occitans primièr, de ganhar lo respècte dels autres, e de donar a totes enveja de la veire capabla de crear e de se desvolopar, jos totas sas fòrmas.

Florian Vernet
vignette_55703.jpg
Quint, Nicolas. Trad.
Cartwright, Stephen. Ill.
Aqueste libre enclau un escapolon de 1000 mots occitans, illustrats d’un biais plasent e acompanhats de la prononciacion figurada per tal de los poder dire amb l’accent que cal. Aicí una escasença pels mainatges (e mai lors parents) de descobrir lo vocabulari de la lenga d’òc, dins un encastre ludic que lo tiron jaune, mascòta del dessenhaire Stephen Cartwright, los espèra amagat dins un recanton de cada pagina dobla.
sus 450