Explorar los documents (22 total)

vignette_58464.jpg
Hélène Cabanes Gracia (1919-2010) : pionnière d'une pédagogie occitaniste / Philippe Canalès
Canalès, Philippe
Hélène Cabanes (06/071919-19/11/2010) occupe une place de première importance dans les débuts de l’enseignement de l’occitan dans l’école publique d’après-guerre. C’est aussi une personnalité marquante à la croisée des chemins qu’elle découvre avant la Libération : l’anarchisme, le syndicalisme-révolutionnaire enseignant, l’espérantisme, l’ajisme, le féminisme qu’elle essaye de concilier avec une sensibilité marquée pour la langue et la culture occitanes. Ces chemins ne sont pas tous complémentaires ni compatibles entre eux. Pourtant, elle les emprunte de front à la Libération ce qui en fait sa singularité. Dès la Libération, elle prend en charge l’Office de l’Enseignement Public de la Société d’Études Occitanes, la SEO, en créant le Groupe Antonin Perbosc avec une poignée d’instituteurs. Ce Groupe pédagogique est destiné aux maîtres de l’enseignement public et doit, d’une part, les convaincre d’utiliser l’occitan en classe et, d’autre part, les y aider en prodiguant conseils et outils pédagogiques. Très vite, Hélène Cabanes utilise les techniques Freinet dans ses pratiques pédagogiques d’institutrice. Avec sa classe elle imprime le journal scolaire L’agaça canta, qui rassemble les textes libres des enfants. Dans ses pratiques d’animatrice pédagogique, elle sort aussi une revue Escola e Vida, d’abord journal ronéoté. Ce feuillet, à destinations des instituteurs, sera ensuite imprimé et déclaré en Préfecture. Hélène Cabanes a poussé plus avant la pédagogie Freinet, innovant tant du point de vue du mouvement Freinet que de l’enseignement de la langue d’oc. La suite logique de cette exploration est la création d’une Gerbe scolaire en occitan. Ce sera La Garba occitana. Hélène Cabanes s’est aussi engagée à la même époque dans la création d’un journal politico-littéraire, organe des Jeunesses occitanistes avec Léon Cordes et Robert Lafont, L’Ase negre qui portera bientôt le nom mythique d’Occitania comme la revue éponyme d’avant-guerre. Mais, faute d’argent et d’aide, aussi bien matérielle que morale, le Groupe Antonin Perbosc et L’Ase negre vont s’arrêter quand Hélène Cabanes démissionne, La Garba occitana suivant quelque temps après. Sa démission marque la fin d’une époque. Dorénavant l’IEO prendra conscience de l’importance de l’enseignement de la langue dans le Premier degré et se donnera davantage les moyens qui avaient été négligés auparavant. On redécouvre aujourd’hui les figures de cette jeunesse occitaniste d’après-guerre qui a contribué à poser les jalons de ce qu’est l’occitanisme contemporain. Hélène Cabanes est longtemps restée dans l’ombre. Cette thèse aimerait contribuer à rendre justice à l’importance de son engagement.
Conclusion
Shankar Ratiney
La tòca de mon projècte èra de prepausar de metre, a posita de totes, de modèls de compostaires d’estampar e d’aver una cassa occitana estampada. Capitèri pas d’aténher completament los objectius fixats per mon projècte que d’unas constrenchas materialas e tecnicas venguèron trebolar lo calendièr previst. Pasmens, la mesa a la disposicion del regentum d’una cassa de caractères occitans e de compostaires es a mand de se concretizar. Puèi, en tot avançar dins mon projècte, poguèri enauçar encara l’escomesa de despart. D’efièch, s’agís ara per ieu de rendre possible la fabricacion d’una premsa, amb l’ajuda de la tecnologia de l’estampariá 3D, causa que me pareissiá impossibla d’encapar. Aquela presentacion marca doncas non pas la fin d’aqueste projècte, mas un punt d’estapa, un bilanç temporari que permet de mièlhs se representar lo trabalh fait, e lo que demòra de far, e que desmultiplica mon desir d’anar al cap d’aqueste projècte ambiciós. Amb l’apondon de la premsa, quicòm me sautèt als uèlhs e balhèt mai d’ample al projècte : plan modestament, mon projècte un còp acabat permetriá de tornar faire viure, amb un autre nom e un biais benlèu un pauc diferent, una estructura fondamentala de l’estampariá Freinet en tant qu’aisina de classa : la C.E.L (Coopérative de l’Enseignement Laïc). Aquela estructura permetiá a cada regent de s’escampar dins l’estampariá fòrça aisidament, en emplenant un bulletin que permetiá de comandar tot lo material necessari per estampar en classa. Amb los compostaires, las premsas e las cassas dins gaire, tot lo material malaisit de trapar e qu’empacha los regents de s’escampar dins l’estampariá en classa serà disponible. Una «Cooperativa Occitana d’Estampariá Escolara» se poirà alara metre en plaça, per tornar metre en dabans aquela aisina màger de l’Escòla Modèrna qu’es l’estampariá. Una de las tecnicas mai avançada de la nòstra epòca emplegada per balhar un vam novèl a una aisina millenari, qué de mai «modèrna»? Del temps de Freinet, la C.E.L. (Coopérative de l’Enseignement Laïc) ajudèt bravament d’institutors a se lançar dins la practica de l’estampariá, e es plan dins aquela amira de cooperacion que mon projècte prenguèt tota sa plaça.
Pasmens l’estampariá tipografica es a l’ora d’ara considerada per d’unes coma vièlha, despassada. L’ordinator seriá mai «modèrna» ? Solide qu’es mai aisit d’emplegar, mai net, mai rapid, mai plan, mens encombrant... D’unes dison a mai que se Freinet fasiá classa uèi, fariá faire lo jornal de sa classa a l’ordinator. Benlèu. O benlèu pas. Cossí saupre ?
Perque se aquesta tecnologia modèrna presenta d’avantages practiques cap a sa mesa en òbra, ne demòra pasmens que mas qualquas annadas de practica de l’estampariá en classa me menèron la pròba bèla qu’aquela aisina es fòrça interessanta a metre en òbra al nivèl pedagogic.
L’estampariá ofrís un rendut plan mai «viu» que l’ordinator. Se pòt veire e sentir lo costat artesanal : d’una paginas son un pauc tacadas, d’autres un pauc de galissa, d’autres perfièchas... Darrièr cada fuèlh estampat a l’estampariá, se podèm representar que de personas an trabalhat dessús. Cada fuèlh carreja en mai una estetica pas comparabla a la «clinicitat» d’un fuèlh estampat a l’ordinator. L’estampariá balha tanben un identitat grafica, una «pata» al jornal de la classa. Cossí trapar una identitat visuala quand tot lo monde  pòt emplegar la meteissa poliça de caractèr que tu, sens cap de diferéncia visibla ? L’estampariá participa a l’apropriacion pels  mainatges de l’aisina qu’es lo jornal e d’una cultura de classa. Los caractèrs marcan lo papièr, i daissan una traça. Podèm dire que l'estampariá "marca" lo papièr, mas tanben cadun e lo grop tot, e pas sonque las mans (e los vestits de còps !)
Atanben, l’engatjament del còs per la manipulacion dels caractèrs pòt pas èsser remplaçada per un clavièr que permet pas una tala manipulacion. Enfin, la cooperacion necessària a la composicion e a l’estampatge d’un tèxte se pòt pas tornar trapar amb un ordinator. S’i pòdon veire de mainatges escambiar, s’aconselhar, s’entre-formar, se carpinhar, se felicitar collectivament, debatre de la melhora tecnica a adoptar...Se debana un vertadièr moment de vida sociala, d’escambis veradièrs a l’orizontala, a l’encòp entre enfants mas tanben amb lo regent, ont cadun a una responsabilitat cap als autres e cap a el meteis. Es dins aqueste borbolh permanent que nais lo desir. Lo desir d’èsser estampat, lo desir de saupre far. Perque cadun s’identifica als autres dins aquesta proximitat obrièra, e cadun pòt balhar enveja a l’autre de saupre far coma el : composar un linha solet, metre la tencha coma cal, pausar lo fuèlh plan drech...Atal espelís lo desir d’aprene, de grandir.

« Ne cherchez pas la nouveauté; la mécanique la plus perfectionnée lasse elle-même si elle ne sert pas les besoins profonds de l'individu. »
Célestin Freinet, Les Dits de Mathieu, Éditions de l’École Moderne Française, 1952


Quina aisina de classa fa nàisser un desir tant grand, tant bèl, que lo d’un enfant que lo tèxte ven d’èsser causit e que demanda : «L’ anam estampar mon tèxte ?»

Alara òc, pensi qu’emplegar l’estampariá fa de sens, perqué es una aisina modèrna, encara ara. Modèrna al nivèl pedagogic, mas tanben al nivèl tecnic, puèi que de tecnologias fòrças modèrnas foguèron emplegadas dins l’encastre de mon projècte, al servici de l’estampariá. Los apòrts que ne resultan deurián facilitar sa mesa en plaça dins las classas en ajudant los regents que n’an la volontat a se lançar dins aquesta maquina increible qu’es l’estampariá. Amb l’enveja, plan modestament, de balhar enveja. De, par mon projècte, far nàisser lo desir de metre en plaça l’estampariá dins sa classa.

Retorn a l'introduccion

11-1.jpg
04 – Projècte Estampariá 3D / D-Premsa
Shankar Ratiney
Dins la mira de prepausar tot çò qu’es necite per faire d’estampariá dins sa classa, se metèrem a chifrar a l’entorn de la question de la premsa. L’idèa qu’aviam en cap èra de fargar una premsa tipografica a rotlèu en balhar los plans, per que cadun se la posquèsse fargar. Sus aquela partida, es mai que mai mon paire, Gérard Ratiney, que s’empleguèt. Ma participacion foguèt la d’una expertisa d’ancian Calandron que fasiá d’estampariá en classa e de regent que fa faire d’estampariá en classa a sos mainatges, per pensar pendent la concepcion a çò important al nivèl ergonomic e tecnic per que la premsa siá agradiva e practica d’emplegar. La premsa n’es ja a son segond prototip. Sabèm, aprèp qualques ensages, que pòt marchar, e que deuriá demorar a un prètz plan rasonable.
Aquela partida del projècte nos menèt a prepausar per l’an que ven una formacion de contunh dins l’encastre d’APRENE :

“Ajas de caractèr, farga ta premsa !”

Una proposicion de formacion ont cadun vendriá per aprene a se fargar una premsa tipografica a rotlèu, e tornariá partir amb dins sa classa. Aquela formacion poiriá èsser tanben un moment d’escambi a l’entorn de las praticas de cadun en estampariá de tèxtes mas tanben d’illustracions.

Retorn a l'introduccion

10-1.png
04 – Projècte Estampariá 3D / C-Cassa tipografica
Shankar Ratiney
La segonda partida de mon projècte resulta d’aquela capitada a estampar de compostaires.
Me demandèri alara s’èra possible de butar lo tap mai luènh, e de fargar una cassa tipografica entièra. La modelizacion numerica d’un cassa permetriá d’aver totes los caractèr necites a estampar de tèxtes en occitan, çò qu’as pas sovent lo cas dins las cassas qu’avèm o que podèm trapar a la venda.
Faguèri alara de recèrcas per saupre se aqueste trabalh s’èra ja fait. Trapèri pas gaire de projèctes dins aqueste sens, mas ne trapèri qualques unes :
- A23D, New North Press : un cassa entièra, força estilizada, modelizada numericament e estampada en estampariá 3D. Dins aqueste projècte, la cassa foguèt dessenhada per de designers coneguts, e numerizada per d’especialistas. Pasmens, es pas accessible al public, e servís sonque per d’afichas de design
- Print my part & Gordon Chesterman : Gordon Chesterman es un estampaire que li mancava de letras dins un cassa anciana de fusta. Se sarrèt de Print my part, una entrepresa de design e d’estampatge 3D, per trapar un biais de remplaçar los caractèrs mancants. L’entrepresa partiguèt dels estampatges de las letras mancantas, que numerizèron en 2D, per puèi lo transformar la letra en 3D. Pasmens aquí, estampèron sonque la letra per la pegar puèi sus un bloc de fusta
- Chris Medley : Chris Medley menèt un estudi sus los materials que serián los melhors d’emplegar per faire d’estampariâ en partir de material estampat en 3D.
- Una estampariá ensagèt de veire s’èra possible de estampar amb de caractèrs estampats en 3D. Farguèron una cassa numerica amb un logicial de modelizacion 3D en partir d’una poliça de caractèr d’ordinator.

Aqueles projèctes, que se sarran fòrça de çò que voliấi far, son pas cap dins una mira d’explicacion detalhada del trabalh fait, ni mai dins una mira de partatge del trabalh realizat per lo rendre utilizable per d’autres. Atal, se pòt pas recuperar las letras modelizadas dins los diferents projèctes per se las estampar.

Aprèp qualques cèrcas, causiguèri de trabalhar amb lo logicial Blender, una logicial liure de modelizacion 3D. Las etapas de modelizacion d’un caractèr foguèron :
- escriure una letra amb l’editor de tèxte del logicial
- Cambiar la poliça de caractèr
- “Extrudar” la letra per la rendre en relèu.
- modelizar un blòc e lo redimensionar per faire una basa a la letra
- “Extrudar” una pichòta partida del blòc per balhar lo sens del caractèr
- encastrar la letra dins lo bloc
- Pausicionar la letra coma cal, en prene en compte una linha imaginària ont totas las letras seriàn pausadas.
- Far mèfi que las letras que montan lo mai, que davalan lo mai e las letras accentuadas dintran totas quand son pausadas sus aquela linha.
- Transformar lo tèxte (letra) en “mesh” (malhatge)
- Fusionar lo blòc e la malhatge en tirar la geometria intèrna (fusion boleana)
- Tirar lo doblon de la letra.
- Metre lo caractèr atal modelizat a la bona dimension per correpondre a un còs particular

Cal far aquel trabalh per cada letra. Un biais per que siá mens pesuc que trapèri es de copiar la letra e lo blòc abans de transformar la letra en malhatge, per la poder modificar la dirèctament sul blòc (es pas possible un còp qu’es transformada en malhatge). Basta alara de modificar la caça (“chasse”) per adaptar lo blòc a cada caractèr.

Capitèri atal de fargar doas cassas entièras, en partir de doas poliças de caractèrs liuras de dreit : Aileron e Orianenbaum. Causiguèri aquelas doas poliças per aver una poliça sens serif e una poliça amb serif.
Posquèrem alara estampar qualques caractèrs, e verificar que marche plan.

Pasmens, de problèmas de modelizacion demòran e rendon l’exportacion dels modèls e l’estampatge malaisit. Es aquí que pel moment mas competéncias bastan pas mai. Me calriá trabalhar amb un qualq’un de competent a l’entorn de la question de la modelizacion 3D per melhorar las causas : comprene e resolver los problèmas de modelizacion, benlèu pel biais d’un escript (seguida de comandas automatizadas).

Sus aquela partida, lo trabalh contunha doncas encara.


Retorn a l'introduccion

09-1.PNG
04 – Projècte Estampariá 3D / B- Compostaires
Shankar Ratiney
Lo projècte prenguèt sa sorga dins una d’aquelas tres problematicas.
Aviái ja un pauc de material per estampar dins ma classa : un pichòta premsa Freinet, doas cassas pichòtas, qualques compostaires : çò que caliá per metre en plaça l’estapariá dins mon organizacion de classa.
Pasmens, un jorn crompèri una cassa, plan polida, n’èri fòrça content. Arribat a l’escòla, me mainèri qu’aviái pas ges de compostaire per aquela cassa ! La deçaupuda foguèt granda...Impossible d’utilizar aquela novèla cassa.
Aquò virèt qualques jorns dins mon cap. Puèi pensèri a mon paire : aviá a l’ostal una estampadoira 3D, se ne servissiá per estampar d’objèctes divèrses pescats sus internet, e ne modelizava quelques unes abans de los estampar.
Se sèm doncas mes a paupejar dins de logicials de modelizacion 3D per fin de modelizar un compostaire en 3D, dins la mira de los estampar puèi.
La modelizacion del quadre, passat los primièrs paupejaments inevitables a la descubèrta d’un novèla aisina, anèt pron lèu.
Al cap de qualquas setmanas d’apprendissatges, estampèrem un primièr prototipe. La resulta foguèt prometosa : aquò podiá marchar.
Calguèt alara se virar cap a l’anatomia d’un caractèr per faire quicòm de mai seriós. L’alunhament entre las doas baras longitudinalas del compostaires son balhadas pel còs. Mas lo cós es pas una unitat metrica. Calguèt alara trapar la correspondéncia entre còs e unitat metrica per trapar lo bon alunhament.
Dins L’écrit et les normes typographiques, Serge Cormier, 2003, Université de Nates, Service de Reprographie de la Faculté des Sciences et des Techniques, trapèri un tablèu de correspondéncia còs-mm, mas trapèri tanben que lo còs es pas una mesura universala : existísson lo còs francés, lo còs anglés e lo còs metric. Calguèt alara determinar quin còs correspondia a ma cassa, et corregir lo tablèu que èra pas bon.
Capitèrem doncas de trapar l’alunhament necite al nòstre compostaire.

Mas una causa pausava encara problèma : cossí modelizar un pas de vis ? Aquò èra completament fòra las nòstras competéncias totas frèsca en modelizacion 3D.
Trapèrem alara una solucion : al luòc d’un pas de vis, modelizariám l’emprenta d’una escrova dins la paret intèrna de l’arrestador del compostaire, e un trauc dins sa paret extèrna per poder far passar una vis, que se vissariá dins l’escrova.
Los primièrs compostaires foguèron alara estampats e ensajats en classa.
Çò que ne resulta es un compostaire que los mainatges se ne servisson coma d’un compostaire “ancian”. Lo tot primièr caractèr de la linha es totjorn un pauc mai dura de metre, çò qu’èra pas lo cas sus un compostaire “ancian”. Pasmens, i aguèt ges de diferenciá visibla al moment de l’estampatge.
Passèri doncas a la modelizacion dels compostaires pels còs 12, 14, 16, 18, 20, 24 e 36.
Qualques ajustaments seràn benlèu necites per plan règlar l’espessor de las parèts dels compostaires, pasmens marchan ja plan tal coma son.
A l’ora d’ara, los modèls d’estampar dels compostaires pels còs 12, 14, 16, 18, 20, 24 e 36 son doncas a posita.

Retorn a l'introduccion

08-1.png
04 – Projècte Estampariá 3D / A- L’estampariá 3D, de qu’es aquò ?
Shankar Ratiney
L’estampariá 3D es un procediment de fabricacion de pèças en volum per apondon o aglomeracion de matièra. L’estampatge 3D permet de realizar un objècte real : un conceptor dessenha l’objècte 3D mercés a una aisina de concepcion assistida per ordinator (CAO).
Lo fichièr 3D obtengut es tractar per un logicial especific que organiza la descopa en lecas de las diferentas jaças necessàrias a la realizacion de la pèça. Lo descopatge es mandat a l’estampadoira 3D que despausa o que solidifica de matièra jaça per jaça fins a obténer la pèça finala.
La principi demòra pròcha de lo d’un estampadoira 2D classica ; la granda diferéncia es qu’es l’amolonament de jaças que crèa lo volum.  Istoricament, l’estampatge 3D comencèt a la debuta de las annadas 2000, amb de resina caufada ; servissiá mai que mai al prototipatge rapid. Dempuèi las annadas 2010, un fum de tecnicas e de materials novèls emergisson : plastic (PLA o ABS), la cira,  lo metal (aluminium, «acier», titana, platina), lo plastre, etc. Las aplicacions de l’estampatge 3D son plan divèrsas : pèças de veitura, d’avions, protèsas, arcitectura, cosina, musica...

Retorn a l'introduccion

03 – L’estampariá tipografica / C- Problematicas pausadas per l’utilizacion de l’estampariá en classa
Shankar Ratiney
Pasmens, la mesa en plaça de l’estampariá per un començaire es fòrça malaisida. De fach, se pòdon puntar tres problèmas magèrs :
1 – Cassas : son malaisidas de trapar, sovent fòrça caras e pas adaptadas a la composicion en occitan : son sovent de cassas francesas.
2 – Compostaires : son encara mai malaisit de trapar, e tanben cars.
3 – Premsas : idem, mai a un lindal encara mai naut !

Las problematicas de la mesa en plaça de l’estampariá dins una classa son doncas d’òrdre material e pecuniari.
Es dins aquel encastre que mon projècte pren sa sorga : amb totes aqueles problèmas, cossí far per metre en plaça l’estampariá dins sa classa ça que la ?
Ma prepausicion de responsa an aquestes problèmas foguèt de me virar cap a l’estampariá 3D.

Retorn a l'introduccion

06-1.jpg
03 – L’estampariá tipografica / A- L’estampariấ tipografica pel jornal escolar
Shankar Ratiney
Lo tèxte causit pòt tanben èsser estampat en estampariá tipografica. Dins aqueste cas, cossí se passa ?
Per poder estampar un tèxte en estampariá tipografica, cal ja aver lo material necite
- una cassa de caractèrs tipografics, las letras que van permetre de compausar lo tèxte mot a mot ;
- de compostaires, pichòts quadre metalics a vis que van tener las letras entre elas ;
- una premsa, ont los compostaires emplenats seràn mes puèi calats per bolegar pas ;
- de tencha e un rotlèu per tintar los caractèrs ;
- des fuèlhs de papèl, de metre sus los caractèrs tintats.

L’estampariá pren de plaça dins la classa. Materialament, li cal far una plaça. Pren tanben de plaça dins l’organizacion de la classa : generalement, un moment dins l’emplèc del temps es dedicat a l’estampariá, a mai se es pas cada setmana.
D’autras organizacion balhan a l’estampariá l’estatut de “talhièr” permanent.

Enfin, l’estampariá es portaira de responsabilitats : los mainatges se forman per passar de brevets que balhan la possibilitat d’emplegar l’estampariá en autonomia e de formar d’autres mainatges (composicion, estampatge…) ; des mestièrs emergisson d’aquela aisina (recatar los caractèrs per exemple).

Retorn a l'introduccion

03 – L’estampariá tipografica / B- Perqué l’estampariá tipografica ?
Shankar Ratiney
Malgrat l’espandiment totjorn mai grand de l’usatge de l’ordinator e de las novèlas tecnologias, d’unas classa contunhan d’emplegar l’estampariá tipografica. Una de las rasons d’aquela “resistenciá” ten a la possibilitat de far de tiratges colors a un còst fèble, que las fòtocopias color demòran encara plan caras. Pasmens, aquela rason sembla segondaria.

“On peut utiliser tous les moyens de reproduction existants (le traitement de texte et la photocopieuse sont intéressants pour les textes longs des grandes classes). Cependant, l’imprimerie Freinet (associée au limographe) est un outil pédagogique spécifique psychologiquement et socialement incomparable et notamment pour les élèves qui apprennent à lire.”
René Laffitte
L’estampariá es una aisina pedagogica particulara. Lo costat “artesanal” permet a cadun de seguir las etapas del caminament que va de la paraule intima del subjècte fins a la socializacion completa d’aquela pensada. La composicion letra per letra, linha per linha, permet als enfants de descompausar puèi recompausar materialement una pensada dins una forma. S’acaran a de leis incontornablas per faire de sens. La paraula prend còs. Lo sens de l’escambi lengatgièr es viscut corporalament mercés als còs d’estampariá : manipulan de lengatge.
L’estampariá favorisa tanben lo paupejament dels enfants dins lor divèrses apprendissatges. Favorisa los apprendissatges de l’espaci, dels signes grafics, de l’escritura, de la lectura.
En mai, l’estampariá es una aisina de valorizacion de la pensada escricha de l’enfant. La pagina estampada reçaup del lector un estatut particular que la bota al reng de tèxte oficial. L’estampariá tipografica balha al tèxte de l’enfant la meteissa importança qu’a lo de l’adult.

“Aujourd’hui, c’est moi qu’on imprime ! Cette phrase, souvent prononcée, souligne la relation psychologique complexe qui s’établit entre l’auteur, son propre corps et l’image structurée et imprimée de son texte.” René Laffitte

D’autra part, aquela aisina impausa un cooperacion permanenta. Implica los mainatges que revelan de competéncias precisas, complexas e variadas : sociabilitat, abiletat manuala, iniciativas, organizacion...que, independantas dels nivèls escolars, reabilitan los “manuals”. L’estampariá es un problèma que cal resolver amassa, une aventura epica : la cal véncer, ensemble, que solet sèm segur de faire fogassa. Mercés a la cooperacion amb l’autre, perqué avèm respectat d’unas règlas, del “lord” menat per la tencha nais quicòm de “net” e una pensada s’estampa per daissar traça.
Enfin, contrarament a çò que se poiriá pensar, l’estampariá es fòrça adaptada a las classas de mairala. L’avantatge de l’estampariá es que l’enfant pichon pòt menar gaireben solet, de la debuta cap a la fin, la realizacion de son tèxte, mercés al material adaptat.

Retorn a l'introduccion

05-1.png
02 – Lo jornal escolar / C- Cossí se fa ?
Shankar Ratiney
Coma explicat de per abans, tot comença amb lo tèxte liure. Un temps dins la setmana es daissat als mainatges per escriure un tèxte liure, que poiran se lo vòlon presentar al moment de la presentacion de tèxtes, una institucion a la frequencia variabla segon las organizacions de  classa (cada setmana, cada doas setmanas, cada mes…). A la fin de cada Presentacion de tèxtes, la classa vòta per causir un dels tèxtes presentats, que serà causit per èsser dins lo jornal de la classa. Aqueste tèxte serà trabalhats pels mainatges pendent la Mesa al punt del tèxte causit, per fin de lo precisar, de lo melhorar.
Segon las causidas pedagogicas, la Mesa al punt del tèxte causit pòt tanben èsser solament un moment per “netejar” lo tèxte de las errors syntaxicas e de conjugason que s’i pòdon trapar, sens cercar ges a lo cambiar.
Un còp lo tèxte mes al punt, pòt èsser estampat al limograf o picat a l’ordinator.
Poirà tanben èsser emplegat per trabalhar la lenga, notadament en partir d’una frasa tirada d’aquel tèxte : la frasa clau. Gramatica, conjugason, ortograf seràn alara trabalhadas en partir de la produccion d’un enfant. Enfin, los enfants pòdon trabalhar a illustrar aquel tèxte. Mantun biais d’illustrar un tèxte son possibles : dessenh d’un mainatge estampat puèi colorat a la man (gredons de colors, fèutres,  pintrura, etc.), pocadors, linogravadura, gravadura sus tetrapack, estampatges en partir de  carton pegat… un fum de tecnicas diferentas existisson (veire Fichier technique pour l’illustration du journal scolaire, Chantier I.D.E.M. 60 – G.L.E.M. 45)

Retorn a l'introduccion

sus 3