Explorar los documents (15451 total)

vignette_LGO-20201028.jpg
Lo Salin de Grussan (Aude) - Tè Vé Òc
Gros, Lise. Metteur en scène ou réalisateur

Emission del 28 de octobre de 2020

Lo Salin de Grussan

Au pè dau massiu de la Clapa, pròche Narbona,  enrodat per la mar e l’estanh de L’Airòla en plen mitan dau Pargue naturau regionau de la Narbonesa. Lo Salin de l’iscla Sant Martin s’estira sus 400 ectares au bòrd dau vilatge de Grussan. Una visita a pè a riba dei taulas salantas permet de descubrir lo trabalh dei saunièrs, leis installacions creadas per faire viure lo Salin : l’ecòmusèu de la sau, botiga, restaurant e visitas guidadas. Es dubert tota l’annada  e i avem rescontrat lo mèstre saunièr, senhèr Gabanou que ne fai la gestion.

Un reportatge de Lisa Gròs.

[resumit de Tè Vé Òc]

vignette_55715.jpg
Dinguirard, Jean-Claude
Escudé, Pierre. Éd.
Mei d’un lingüista qu’a muishat l’existéncia d’ua literatura epica occitana quasi sancèrament perduda : Claude Fauriel, Gaston Paris, Gérard Gouiran, Robèrt Lafont e, per çò qui ei de la Cançon de Roland, Rita Lejeune. Lo tribalh de Jean-Claude Dinguirard relatiu a l’epopèa perduda de l’occitan qu’agrèga hèra d’indicis qui ahorteishen la tèsi de l’existéncia, a comptar deu sègle detzau, d’un prototipe occitan de l’epopèa de Guilhèm d’Aurenja. Au miei d’aqueths indicis qui emprontan a la lingüistica, a la filologia, a la poetica, a l’etnografia e a l’istòria, l’omnipreséncia de l’olivèr, la plaça deus personatges femenins, los sistèmas successoraus. L’autor qu’alimenta l’enquèsta onomastica suus toponimes Cornebut e Commarchis qui eth atribueish a la lectura per un traductor de lenga d’òil de la fòrma lengadociana deu toponime gascon Comenges. Seguida de documents qui esclareishen lo sens deu caminament de Dinguirard, L’Épopée perdue de l’occitan que prepausa navèras pistas d’investigacion dens la quèsta de las literaturas d’Òc e mei particularament, de Gasconha.

Professor de lingüistica a l’Universitat Tolosa-Lo Miralh, Jean-Claude Dinguirard (1940-1983) qu’èra romanista, etnolingüista de l’airau pirenenc gascon, critic literari, membre deu Collègi de Patafisica, membre correspondent de l’Oulipopo (Obrador de literatura policièra potenciau), cofondator deus estudis lupinencs (qu’ei a díser consacrats au personatge d’Arsène Lupin). Agregat de letras modèrnas, doctor d’Estat (tèsi sus l’Etnolingüistica de la hauta vath deu Gèr), que demiè la revista Via Domitia e l’Institut d’estudis meridionaus de Tolosa. Prematurament mort a l’atge de quaranta tres ans, qu’a deishat darrèr d’eth ua grana quantitat d’estudis d’etnolingüistica, de recèrcas occitanas e de literatura francesa e occitana. (presentacion sortida deu site de l’editor)
vignette_55714.jpg
Vernet, Florian. Dir.
La presenta gramatica es un obratge de basa destinat a totes los que vòlon conéisser, apréner e ensenhar la lenga occitana.

Es lo resultat de dètz ans d’un trabalh collectiu menat pels membres de l’Academia Occitana dins los domenis lexical, morfologic e sintaxic.

Se fonda sus l’ensems de totas las varietats vivas enrasigadas sus l’espandi d’òc e parièrament sus la presa en compte de son istòria, dins la continuitat plan compresa del projècte de Loís Alibèrt.

Basada principalament suls parlars centrals intègra las variantas dels parlars periferics que permeton al diasistèma de fonccionar plenament.

Es una gramatica de la lenga occitana estandard e non la de tala o tala varietat particulara. Delà las realizacions diferentas, se vòl la gramatica de çò mai comun, mai universal, mai apte a religar entre eles los occitanofòns quina que siá lor practica, activa o passiva, orala o escrita, d’una varietat eiretada o apresa. [...]

Es la gramatica d’una lenga fidèla a sas realizacions passadas mas tanben preparada per abordar la modernitat e la neologia dins un projècte panoccitan clarament explicitat. Dona la prioritat a çò qu’es comun a totes dins una pontannada ont la transmission dirècta, per la família o per la societat, es venguda de mai en mai problematica. Favorís la communicacion e los escambis mai largs, a l’ora que son indispensables e que los parlars abandonats a las decisions localas e personalas tendon a divergir o a se veire objèctes de recomposicions azardosas.

Es la gramatica d’un estandard eficaç, d’un espleit de referéncia que deu permetre a las varietats en usatge d’escapar al localisme identitari, a de « dialèctes » arbitràriament reconstituïts e de mai en mai isolats unes dels autres, a la reduccion e a la parcellizacion del vocabulari, a la folclorizacion, a l’isolament e a la decadéncia.

Es la gramatica d’una Lenga, e non solament la d’un parlar particular, per legitime que siá a son nivèl, e en consequéncia es susceptibla d’establir una communicacion eficaça entre los occitans primièr, de ganhar lo respècte dels autres, e de donar a totes enveja de la veire capabla de crear e de se desvolopar, jos totas sas fòrmas.

Florian Vernet
vignette_55713.jpg
Haudiquet, Philippe
Títol sancer : Les Paysans ne sont pas à vendre. Treize documentaires de Philippe Haudiquet

« L’òbra cinematografica de Philippe Haudiquet que cobreish, en quauques uns deus sons moments mei decisius, vint ans de vita rurau francesa. Que constitueish per la densitat deu son contiengut e per l’anament cinematografic qui l’anima, ua de las referéncias màgers de l’etnografia paisana. » - Les Documents Cinématographiques

Disc 1 : Gardarem lo Larzac (1974), Villages du Larzac (1973), Réponses à un attentat (1975)
Disc 2 : Les Bâtisseurs/Larzac 75-77 (1978), Sansa (1970), Transhumance dans le Luberon (1970)
Disc 3 : Moulins du Nord (1971), Crépuscule (1973), Les Halles (1973), Bibi (1976), Alphabétisation en Haïti (1976)
Disc 4 : Paul Langevin (1985), Georges Rouquier ou la belle ouvrage (1993)

Tà’n saber mei
vignette_55712.jpg
Eygun, Jean
« Frut d’ua enquèsta d’uas quantas annadas realizada en Vath d’Aspa, aus Pirenèus Occidentaus, au près deus pastors, deus boscassèrs, deus caçadors e deus autes abitants, aqueth obratge qu’a tà tòca d’explicar la mei grana partida deus noms de lòcs d’aquera vath. Mes que serà tanben hèra utile dens l’ensemble deus Pirenèus occidentaus e centraus, deu Bearn a la Vath d’Aran.
En emparant-se sus la coneishença deus parlars pirenencs actuaus, branca de l’occitan gascon, sus la consultacion deus documents d’archius e deus cadastres, l’autor que hica a disposicion deu public un utís entà compréner miélher e interpretar los paisatges montanhòus.
Un libe qui ei tanben ua frinèsta obèrta sus l’istòria de las poblacions pirenencas. » - Letras d’Òc

Tà’n saber mei
vignette_55711.jpg
Cursente, Benoît
« Aqueste libe n’ei pas estat concebut com ua quèsta deu « mistèri » o deu « secret » deus cagòts mes com la mesa en òbra metodica de la documentacion qui’us concerneish, enter Èbre e Garona e de l’Edat mejana a uei lo dia.
Que’n resulta ua vision de l’istòria d’aquesta minoritat d’exclús tota en movement e en contrastes, hèra luenhèca deus estereotipes abituaus. Los cagòts qu’estón discriminats mes apreciats com prestataris de « servicis especiaus », abans d’estar abladats d’òdi e de mesprètz. Ua poblacion de praubes aprovedida d’elitas dinamicas. Ua minoritat combativa puish resignada e qui aspirava au desbromb…
Los cagòts que son fin finala lo costat escur de las comunautats de « vesins » qui an longtemps dominat la societat d’aqueras regions. Que pareish atau ua faiçon de pausar autament la question de las lors originas e la possibilitat de getar ponts dab d’autas minoritats discriminadas, com los caquins bretons o los burakumin japonés. » - Cairn

Tà’n saber mei
vignette_55710.jpg
Cursente, Benoît
Títol sancèr : Une histoire de la questalité. Serfs et libres dans le Béarn médiéval

« En Bearn, la questalitat qu’ei ua condicion serviu legau qui a succedit, au sègle XIIIau, a un long periòde de dependéncias mauprecisas.
Per aquò, en aqueste libe, que s’i demònstra que lo questau n’estó pas lo qui’s cred. Qu’estó, au còp, sosmetut aus nòbles e pròche d’eths. Qu’abans de vader un èste mesprisat, qu’estó longtemps un « senhor » domestic cranhut e respectat. Qu’en definitiva, qu’estó un notable, atrapat per l’istòria, esfaçat com tau de las memòrias, mes qui a deishat ua emprenta duradissa dens los nostes paisatges.
En desvelant lo hat estonable deus questaus, aqueth libe qu’invita a descobrir dab ua lutz navèra l’istòria sociau deu Bearn medievau e a córrer dab un espiar navèth ua tropa de vilatges deu Bearn actuau. » - Marrimpouey

Tà’n saber mei
vignette_apast.jpg
L'Apast al moment del desfilat de la Martor (Pesenàs)
Lebaron, Olivier. Photographe
Photo prise lors du défilé de la Martror de Pézenas organisée par le Collectif Temporadas.
L'offrande ici représentée est celle de l'Apast, le dernier repas avec les âmes des défunts.
vignette_LGO-20201021.jpg
Lo contèxte de construccion del Pònt de Gard - Tè Vé Òc
Cros, Amy. Metteur en scène ou réalisateur

Emission del 21 de octobre de 2020

Lo Pònt de Gard : contèxte

Nautrei vos prepausam una seria de tres emissions consacradas au famós pòrta-aiga roman, e mai particularament a l'entorn dau pònt qu'encamba la ribièra Gardon, a Vèrs-Pont-de-Gard. Tres reportatges, tres punts d'analisi, en companhiá d'Evalisa Faïssa, secretària de l'associacion « L'Académie Pont du Gard », qu'a respondut a nòstrei questions. Dins aquesta segonda partida, vos presentarèm lo contèxte de construccion dau pòrta-aiga, una òbra magistrala.

Un reportatge d'Amada Cròs.

[resumit de Tè Vé Òc]

vignette_roge.jpg

PRESENTACION

La Mal Coiffée torna prene la paraula contra totas las dominacions : las colonialas, las nacionalas, las economicas, las mediaticas…

Amb sa polifonia e sas percussions, nos conta nos, monde d’aicí, o puslèu monde vivent aicí, en Lengadòc, ambe los nòstres eiretatges,las nòstras istòrias particularas, la nòstra lenga Occitana totjorn quilhada, totjorn cantadissa, totjorn prèsta a bramar sas solidaritats, e a se noirir de totas las emancipacions e resisténcias popularas per lo monde.

Las 4 cantairas e percussionistas cantan la poesia de la docolonizacion.
Lor novèl concèrt-espectacle celebra las luchas dels pòbles a travèrs dels tèxtes de Garcia Lorca, Grosclaude, Foures, Boudou, Alranq e  Cavalié.
Totjorn vibrant, lor cant polifonic lengadocian es universal.
Du fond du cœur,
je jette ma langue d’oiseau de pays
à la face de ceux qui volent
l’ivoire, l’argent et le miel du Tout-monde,
le cuivré de leurs chant
et leurs paroles d’or.

Descobrir la creacion en vidèo : AQUí

EQUIPA ARTISTICA



Cant, Bombo legüero, petadon, monocòrde Karine Berny
Cant, adufe, kayamb, petadon, monocòrde Myriam Boisserie
Cant, tambornets, adufe, bendir, petadon Laëtitia Dutech
Cant, monocòrde Marie Coumes
Escritura, composicion, arrengaments Laurent Cavalié
Scenografia, creacion lum Pierre Heydorff
Ingeniaire del son Frédéric Serret


FICHA TECNICA


Demanda alprès de Sirventés

CONTACTE DIFUSION


Agéncia Sirventés - Joël Mespoulède : tourneur@sirventes.com
sus 1546