Présentation du producteur :

Conselh Generau dera Val d'Aran, era Administracion Reiau e Militara en Aran, era Corona d'Aragon, es reiaumes d'Espanha e França, eth Bisbat de Cominges e era Comunautat Eclesiastica dera Val d'Aran. Eth document coneishut coma Querimònia l'autregèc eth rei Jaime I des de Lhèida eth 23 d'agost de 1313, dempús qu'era Val d'Aran siguesse reintegrada ath domeni dera Corona e en era s'amassen determinats drets consuetudinaris acceptats o modificats peth monarca. En capítol XVII d'aguest document s'escriu: Tanben en çò que tanh ath capítol segontes eth quau ei costum ena Val d'Aran, amassats en lòc de costum, acostumen a constituïr e convocar era Cort dera Val, era quau, pendent un an pòt regir e encuedar-se'n des ahèrs dera gent dera Val e tractar, se siguesse de besonh damb eth casterèr e per era madeisha, e ordenar es cargues, es exaccions e es ahèrs dera nomentada Val. Atau establim qu'aguesti cònsols pòden méter e designar bères persones aunèstes entà tot açò, mès non qu'agen eth nòm de corts, senon eth de procuradors o jutges de patz, o conselhèrs dera Val. D'aguest tèxte podem díder qu'a compdar de 1313 es amassades se nomentarien Conselh e es sòns membres conselhèrs. Eth Conselh Generau sonque s'amassaue per ahèrs fòrça importants. Un cas concrèt abantes se solucionaue enes conselhs de vila o enes conselhs de terçon . Senon se trapaue solucion passaue a instància deth Conselh Generau. Es amassades se produsien per: Jura deth governador reiau o deth jutge ordinari; visita tara Val d'Aran deth representant reiau; eth dia dera eleccion des oficis; ahèrs molt grèus tara Val; ahèrs sus era comptabilitat.Enes sègles XVII-XVIII es institucions políticoadministratives dera Val que regulaven es "Ordinaciones" continuen foncionant. En 1 de gèr de 1716 Catalonha perdec es sòns drets, furs e institucions dempús dera Guèrra de Succession Espanhòla. Felip V dictèc eth Decrèt de Naua Planta iniciant ua epòca de centralisme. En Aran era institucion se conservèc, mès es competéncies sigueren cada còp mès redusides en benefici des representants reiaus, qu'a compdar de 1726 presidirien es sessions deth Conselh Generau. Damb era instauracion deth regim liberau en estat espannhòu, a començaments deth sègle XIX, e era creacion des províncies, er an 1833, era Val d'Aran siguec incorporada ara província de Lhèida. Er an següent, 1834, ua Reiau Cedula dera reina governadora suprimic eth Conselh Generau. A despiech dera abolicion d'aguesta institucion, es representants municipaus des pòbles dera Val, des der an 1877 regits per un Ayuntamiento, continuarien amassant-se periodicament en Vielha, mès aguestes amassades ja non aurien cap de poder efectiu. Història arxivística Ei coneishut qu'era documentacion deth Conselh Generau se sauvèc laguens der Armari des Sies Claus e qu'a compdar deth segle XX o dejà abantes se depause ena sagristia dera glèisia de Sant Miquèu de Vielha. Damb era inauguracion deth Musèu dera Val d'Aran e pendent quinze ans siguec depausada ena sala abilitada coma archiu. En noveme de 1993, eth Conselh Generau d'Aran contracte un tècnic entà trabalhar ena gestion deth hons istoric d'aguesta institucion. Aguesti trabalhs se realizaran pendent es ans 1993 e era primauèra de 1998. Dades sobre l'ingrés Ena primauèra der an 1998 era documentacion siguec trasladada tara actuau sedença der Archiu Generau d'Aran ena Casa deth Senhor d'Arròs. Oficiaument era documentacion ingrèsse eth 7 de noveme de 1998, data d'inauguracion dera sedença.

Présentation du contenu :

Abast i contingut Aguest hons arremasse informacion sus era Administracion generau dera maxima institucion aranesa, sus era Administracion reiau e militara e sus es relacions dera Val d'Aran damb França e damb era Glèisa, des deth sègle XIV enquiath XIX. Eth subfons "Administracion deth Conselh Generau dera Val d'Aran" arremasse informacion sus era administracion dera maxima institucion aranesa des deth sègle XVI enquiath XIX. Era compdabilitat e era eleccion des oficis, sindic generau e conselhèrs, mos da informacion sus era estructura e foncionament deth Conselh. Eth subfons "Administracion Reiau e Militara" arremasse informacion sus era administracion reiau e militara pendent es sègles XIV e XIX. En eth i trapam es documents de confirmacion e ratificacion des privilègis autrejats a Aran. Atau madeish arremasse era documentacion que hè referéncia a dus des foncionaris reiaus, governador e jutge, establerts ena val. Tanben i traparam documentacion deth sègle XIX e que dà a conéisher es infraestructures militares araneses. Eth subfons "Relacion d'Aran damb França" arremasse informacion sus era relacion d'Aran damb era vesia França. En eth i traparam documents sus es tractats de lies e patzeries, eth dret dera forana e dominella e es ahèrs judiciaus en Parlament de Tolosa entre eth govèrn d'Aran e es marchands francesi. Eth subfons "Relacion d'Aran damb era glèisa" arremasse era documentacion enviada des deth Bisbat de Cominges enquiara Val d'Aran (correspondéncia, ordenances, visites...). Sistema d'organització Eth hons ei organizat enes següents subfons: 01. Conselh Generau dera Val d'Aran, 02.Administracion Reiau e Militara, 03. Relacions d'Aran damb França, 04. Relacions d'Aran damb era Glèisa, 05. Publicacions, 06. Documentacion alièna. Administracion deth Conselh Generau dera Val d'Aran > Administracion generau > Informes AGA190-71-T1-355 : Brolhon d'un informe a enviar ath rei Carles I sus era entrada de gascons en Aran,1527 AGA190-71-T1-92 : Informacion recebuda ena Curia d'Aran. Es dera Val d'Aneu an manat non véner horment as aranesi1582  AGA190-71-T1-2984 : Informe des sindics d'Aran adreçat entath rei Felip II de Castelha sus es fortificacions araneses 1581 Relacion d'Aran damb França > Tractats de lies e patzeries AGA190-71-T1-2207 : Còpia deth tractat de lies e patzeries de 1513 (gascon),1654 Administracion deth Conselh Generau dera Val d'Aran > Administracion generau > Correspondéncia > Correspondéncia d'entrada AGA190-71-T1-84 : Carta deth rei Felip V entath Conselh Generau.Da es gràcies pera resiténcia aranesa dauant er enemic, 1706  AGA190-71-T1-99 : Carta deth virrei d'Aragon entàs aragonesi. Es aranesi pòden trèir marchandises deth regne d'Aragon, 1624 AGA190-71-T1-2195 : Carta des hemnes araneses dirigida entara reina Maria Loisa de Parma, hemna de Carles IV, 1793  Administracion deth Conselh Generau dera Val d'Aran > Finances > Ingrèssi e despenes. Bon e Mau AGA190-71-T1-240 : Bernat Borjolach de Campan, França, deishe sòs as aranesi entà pagar un arrest en Parlament de Tolosa, 1642  AGA190-71-T1-2293 : Listra de sòs qu'es aranesi an de pagar en Sant Beat,1678 Administracion deth Conselh Generau dera Val d'Aran > Finances > Fiscalitat AGA190-71-T1-54 : Era deputacion deth Generau determine qu'Aran a de pagar era guida de sau enes taules araneses, 1691 AGA190-71-T1-156 : Era deputacion deth Generau determine qu'Aran a de pagar era guida de sau enes taules araneses, 1692 Administracion deth Conselh Generau dera Val d'Aran > Oficis > Síndic AGA190-71-T1-158 : Eth sindic generau interrògue as aranesi atracats pes òmes dera Val de Larbost en França,1658 Administracion deth Conselh Generau dera Val d'Aran > Ahèrs judiciaus AGA190-71-T1-60 : Requesta entà qu'es aranesi non paguen leudes ena Bailia de Pujòlo,1672  AGA190-71-T1-75 : Senténcia autrejada en tribunau deth dret de guèrra. Es aranesi non an de pagar aguest dret,1667  AGA190-71-T1-78 : Senténcia contra Jaume Campí entà que non crube eth dret de guèrra as aranesi,1667  AGA190-71-T1-276 : Es còssos d'Escalò protèsten contra es aranesi per non assistir ara hèira de Sant Grau, 1692  AGA190-71-T1-368 : Senténcia contra Raimundo Sales sus un deute qu'a damb es aranesi, 1513 AGA190-71-T1-2312 : Senténcia deth jutge de Sant Beat contra es aranesi1659  AGA190-71-T1-2313 : Senténcia arbitrau contra es aranesi, 1617 Administracion reiau e militara > Privilègis AGA190-71-T1-3 : Privilègi autrejat per Joan I eth Caçador. Eth rei perdone toti es delictes des aranesi,1391  AGA190-71-T1-5 : Privilègi autrejat per Joan I eth Caçador. Es aranesi son francs de toti es drets, 1387  AGA190-71-T1-20 : Privilègi autrejat per Martin I er Human. Confirme es privilègis autrejats as aranesi,1399  AGA190-71-T1-21 : Privilègi autrejat per Alfons III eth Benigne. Confirme es privilègis autrejadi as aranesi, 1330 AGA190-71-T1-23 : Privilègi autrejat per Ferran I. Confirme es privilègis autrejats as aranesi,1414 AGA190-71-T1-27 : Privilègi autrejat per Pere III eth Ceremoniós. Confirme es privilègis autrejats as aranesi,1336  AGA190-71-T1-32 : Privilègi autrejat per Felip II de Castelha. Confirme es privilègis autrejats as aranesi,1585  AGA190-71-T1-42 : Senténcia reiau ena que se declare qu'es aranesi non an de pagar eth dret de guèrra,1702  AGA190-71-T1-121 : Comunicat reiau a favor des aranesi entà poder importar sau des salines de Gerri entà França, 1761  AGA190-71-T1-136 : Còpia deth privilègi autrejat per Joan I en 1387. Es aranesi son francs de toti es drets, 1639  AGA190-71-T1-148 : Còpia deth privilègi autrejat per Martin I en 1399. Confirme es privilègis autrejats as aranesi, 1640  AGA190-71-T1-149 : Còpia deth privilègi autrejat per Martin I en 1399. Confirme es privilègis autrejats as aranesi, 1640  AGA190-71-T1-150 : Còpia deth privilègi autrejat per Ferran I en 1414. Confirme es privilègis autrejats as aranesi, 1640  AGA190-71-T1-152 : Còpia deth privilègi autrejat per Felip II en 1585. Confirme es privilègis autrejats as aranesi, 1640.  AGA190-71-T1-2190 : Acòrd entà autrejar passapòrt a favor des aranesi en comdat dera Ribagorça, 1647. AGA190-71-T1-3140 : Còpia d'ua Cedula reiau autrejada per Felip V sus es desordes deth clergat aranés, 1730 . Administracion reiau e militara > Foncionaris reiaus e militars > Governador reiau e militar > Correspondéncia AGA190-71-T1-58 : Carta deth rei Carles II dirigida entath governador d'Aran. S'ordene non crubar drets as aranesi, 1676. Administracion reiau e militara > Foncionaris reiaus e militars > Jutge dera curia reiau AGA190-71-T1-74 : Procés contra es taulèrs de Pònt de Suert e Vilalher. Hent a pagar eth dret deth generau as aranesi, 1631. Relacion d'Aran damb França > Tractats de lies e patzeries AGA190-71-T1-45 : Era reina Mariana d'Austria da facultat as aranesi de signar patzeries,1668  AGA190-71-T1-2154 : Eth capitan generau deth Principat de Catalonha autrege patzeries a favor des aranesi, 1696  AGA190-71-T1-2227 : Orde de Lois XIII, rei de França, tà respectar es privilègis des aranesi, 1624  AGA190-71-T1-2254 : Informe sus es privilègis qu'an es aranesi tà passar marchandises des de França, 1624  AGA190-71-T1-2311 : Comunicacion tà qu'es aranesi poguen passar liurement marchandises pendent era hèira de Sant Beat, 1696  AGA190-71-T1-2669 : Sus eth privilègi autrejat per Enric II, rei de França, en 1556 a favor des aranesi, 1580 Relacion d'Aran damb França > Dret dera forana e dera dominella AGA190-71-T1-2214 : Arrest sus eth dret de pas de bestiar des aranesi, 1680  AGA190-71-T1-2216 : Arrest definitiu sus era facultat des aranesi d'introduir bestiar mulam ena hèira de Sant Beat, 1680  AGA190-71-T1-2222 : Arrest a favor des aranesi peth dret dera forana,1633  AGA190-71-T1-2229 : Arrest deth Conselh d'Estat der arrendièr contra es aranesi, 1661  AGA190-71-T1-2234 : Confirmacion der arrest a favor des aranesi sus eth pagament deth dret dera forana,1624 AGA190-71-T1-2245 : Suplica des aranesi entàs còssos de Sant Beat, 1658  AGA190-71-T1-2251 : Listra des pagaments qu'an de hèr diuèrsi aranesi peth pas de marchandises de França, 1663  AGA190-71-T1-2259 : Acte de protèsta hèta pes aranesi contra er arrendièr deth burèu de Sant Beat, 1642  AGA190-71-T1-2260 : Contraròtle deth bestiar qu'es aranesi an passat entara Val en mes de noveme, 1644.  AGA190-71-T1-2262 : Acte d'obligacion qu'an de pagar es aranesi segontes er arrest deth Conselh d'Estat, 1663 AGA190-71-T1-2272 : Requesta presentada pes aranesi sus eth pagament des dret dera forana e dominella, 1619  AGA190-71-T1-2273 : Còpia der arrest dat a favor der aranesi sus eth pagament deth dret dera forana e dera dominella, 1658  AGA190-71-T1-2274 : Còpia der arrest dat a favor der aranesi sus eth pagament deth dret dera forana e dominella, 1658  AGA190-71-T1-2284 : Orde deth Parlament de Tolosa sus es represalies hètes contra es aranesi en temps de patz, 1662  AGA190-71-T1-2301 : Amassada entre es aranesi e er arrendièr generau deth dret dera forana e dominella, 1616 AGA190-71-T1-2304 : Còpia d'ua requesta presentada pes de Sant Beat contra es aranesi, 1625  AGA190-71-T1-2437 : Senténcia contra es aranesi tà que paguen eth dret dera forana, 1664  AGA190-71-T1-2438 : Arrest contra es aranesi tà que paguen eth dret dera forana, 1662  AGA190-71-T1-2470 : Pagaments qu'an de hèr es aranesi a favor der arrendièr deth dret dera forana e dominella, 1664  AGA190-71-T1-2665 : Informe sus era requeptacion deth dret dera forana e dominella hèta as aranesi, 1624  AGA190-71-T1-2705 : Incautacion de bestiar mulam e cargues de vin as marchands aranesi, 1662  AGA190-71-T1-2791 : Còpia d'un comunicat der arrendièr deth dret dera forana contra es aranesi, 1624  AGA190-71-T1-2813 : Senténcia a favor des aranesi sus eth pagament deth dret de hèira e dera dominella, 1607-1608  AGA190-71-T1-2817 : Carta que parle sus eth pagament deth dret dera forana per part des aranesi en Luchon,1645  AGA190-71-T1-2818 : Carta que parle sus eth pagament deth dret dera forana per part des aranesi en Sant Girons,1645 AGA190-71-T1-2819 : Carta que parle sus eth pagament deth dret dera forana per part des aranesos en Castilhon, 1645  AGA190-71-T1-2820 : Carta que parle sus eth pagament deth dret dera forana per part des aranesos, 1645  AGA190-71-T1-2822 : Es deputats aranesi demanen en Sant Beat que non an de pagar eth dret dera forana, 1646  AGA190-71-T1-3099 : Acòrd sus es represalies hètes as aranesi en Sant Beat, 1634  AGA190-71-T1-3102 : Senténcia favorabla as aranesi peth pas de bestiar pera termièra damb França,1645  Relacion d'Aran damb França > Ahèrs judiciaus damb França > Ahèr Bartièr AGA190-71-T1-2346 : Còpia dera orde dada peth loctinent e capitan de Catalonha as aranesi en ahèr Bartièr, 1661  AGA190-71-T1-2503 : Eth sieur de Bésins incaute bestiar aranés vinculat ar ahèr Bartièr, 1661  AGA190-71-T1-2845 : Prèst que hè François Bartièr, marchand de Sant Beat, a favor des aranesi, 1638 Relacion d'Aran damb França > Ahèrs judiciaus damb França > Ahèr Lagarde AGA190-71-T1-2812 : Arnau Lagarde, marchand de Sant Beat, prèste sòs tàs aranesi,1608  Relacion d'Aran damb França > Ahèrs judiciaus damb França > Ahèr Solé AGA190-71-T1-2269 : Requesta presentada per Arnau Solé, sieur de Bésins, contra es aranesi, 1677 Relacion d'Aran damb França > Ahèrs judiciaus damb França > Ahèr Ageda AGA190-71-T1-2277 : Acte d'obligacion de Bruno Ageda, marchand de Sant Girons, contra es aranesi, 1693. Relacion d'Aran damb França > Ahèrs judiciaus damb França > Ahèr Montferran-Daunis AGA190-71-T2-9 : Listra deth bestiar mulam e shivaus incautats per Pierre Daunis, marchand de Bolonha, as aranesi en 1703, 1704. Relacions d'Aran damb era glèisa AGA190-71-T1-2895 : Carta des caperans aranesi dirigida entath governador d'Aran, 1719 Alièna > Auti ahèrs AGA190-71-T1-161 : Imprés entà autrejar carta de franquicia as aranesi qu'ac demanen, 1755

3,40 m., en papèr; 91 pergamins. 84 elements pel occitan.

1316-1861

Manuscrits/Tapuscrits, Monographies Imprimées, Documents iconographiques

Accès

AGA 190-71

Se dispause der inventari en supòrt electronic hèt damb eth programari de Gestion Integrau des Archius Comarcaus (GIAC). Actuaument era consulta se hè a trauèrs d'aguest programari en sòn Modul de Consulta. Tanben se pòt consultar on line a trauèrs dera opcion "Arxius en línea: Cercador de fons i documents" des archius dera Xarxa d'Arxius Comarcals de Catalunya en web dera Subdirecció General d'Arxius i Gestió Documental deth Departament de Cultura i Mitjans de Comunicació dera Generalitat de Catalunya. Eth Conselh Generau d'Aran consèrve ua còpia deth catalòg en supòst papèr des unitats documentaus. Siti internet : http://cultura.gencat.cat/ArxiusEnLinia/

Conditions d'utilisation

Documentacion de liure accés.