Tre la debuta del conflicte, la literatura foguèt utilizada dins la mobilizacion totala de França. A l’Academia dels Jòcs Florals de Tolosa, cap de concors se tenguèt pas en 1915 en causa dels eveniments. En 1916 e en 1917, los concorses son restablits amb la dobertura en 1916 d’un concors excepcional a las poesias dedicadas “ A la glòria de l’armada francesa”.

Dins las pèças presentadas en 1917, cent vint e uèch son en vèrses franceses e dètz e sèt en lenga d’òc. La Violeta d’argent destinada a la melhora poesia en lenga d’oc serà atribuida a Louis Gouyer, de Pont-Sant-Esperit per son “Oda a la Fransa”. En 1918, l’Acadèmia atribuirà una o mai Violetas d’argent a las melhoras poesias en lenga d’oc que tractan del subjècte “La Fransa totjorn vivènta”. La primadèla anarà a la pèça titulada “Lusido dins l’escur” de l’abbé Léon Spariatde l’abat Spariat e lo clavèl a la pèça “Fransa tremuda” de l’abat Jules Cubaynes (p. 46-51). Las autras pèças relevadas dins lo rapòrt an coma titol:“La Despacho”, “L’Estello”, “Le Pichot Tambour”, “La Guerro - Voe victis!”, “A la França éroïca e imortala”.

Lo conflicte acabat, la literatura demòra encara impregnada de sovenirs de guèrra e la represa de l’activitat culturala permet l’edicion de tèxtes nascuts e inspirats per la guèrra. Se, per de rasons evidentas, la produccion estampada demòra modèsta pendent lo temps del conflicte e tròba son expression difusa dins las publicacions periodicas, ven mai importanta a la seguida de la guèrra. Los testimoniatges tornan aparéisser e se confondon amb los omenatges als soldats desapareguts. Son de transcripcions de correspondéncias, de racontes, de poèmas del front o de reedicions de tèxtes escriches o editats pendent lo periòde de guèrra.

En 1924 l’Associacion del Escrivans combatents publica una antologia d’escrivans mòrts a la guèrra 1914-1918 que presenta, aprèp una notícia biografica corta, d’extraches d’òbras. S’i tròba mai d’un autors occitans : Louis Bonfils (II, 72-78), Roger Brunel (II, 94-98), Francis Pouzol (I, 553-555) e Louis Dulhom-Noguès (I, 227-234)

Pierre Dantoine, La guerre vue par Dantoine, Carcassonne : Impr. Rennes, 1932. 1 vol. : ill., couv. ill. ; 24 x 33 cm. Coll. CIRDOC(CR G-30) (1/2)

Pierre Dantoine (1884-1955), nascut a Carcassona, soldat al 272en regiment d’infantariá, consacra son lèser a la realizacion de crocadisses e de dessenhs qu’una part ne serà publicada aprèp la guèrra amb lo titol La Guerre vue par Dantoine (recueil de 43 dessins). Bravament estacat a sa region, Dantoine legenda sos dessenhs umoristics en occitan. Aprèp la guèrra, collabora a mai d’un jornals regionals coma La Dépêche du Midi et La Démocratie de l’Aude que publicaràn sos dessenhs, qu’environ 2000 son uèi recensats.

Pierre Dantoine, La guerre vue par Dantoine, Carcassonne : Impr. Rennes, 1932. 1 vol. : ill., couv. ill. ; 24 x 33 cm. Coll. CIRDOC(CR G-30) (1/2)

Pierre Dantoine, La guerre vue par Dantoine, Carcassonne : Impr. Rennes, 1932. 1 vol. : ill., couv. ill. ; 24 x 33 cm. Coll. CIRDOC (CR G-30) (2/2)

Pierre Dantoine (1884-1955), nascut a Carcassona, soldat al 272en regiment d’infantariá, consacra son lèser a la realizacion de crocadisses e de dessenhs qu’una part ne serà publicada aprèp la guèrra amb lo titol La Guerre vue par Dantoine (recueil de 43 dessins). Bravament estacat a sa region, Dantoine legenda sos dessenhs umoristics en occitan. Aprèp la guèrra, collabora a mai d’un jornals regionals coma La Dépêche du Midi et La Démocratie de l’Aude que publicaràn sos dessenhs, qu’environ 2000 son uèi recensats.

Pierre Dantoine, La guerre vue par Dantoine, Carcassonne : Impr. Rennes, 1932. 1 vol. : ill., couv. ill. ; 24 x 33 cm. Coll. CIRDOC (CR G-30) (2/2)

Frantz Darblade, Pelut e Blu : Nadau gascon de la grane guerre : Nadau 1917 : poème illustrad Sé bén à la Librairie Jeanne d’Arc, à Auch é en ço de l’autou, à Courrensan, 1919. (Quatrième édicioun Cauques pèces inédites e pourtrèts nauèts - juin 1919). Coll. CIRDOC (CR XX-273) (1/2)

Dins un volum luxuosament presentat, l’abat François Darblade (1868-1946) amassèt de poèmas, de cants e de pregàrias dedicats als “poilus” gascons e a lors familhas. L’obratge illustrat de gravaduras e de fotografias conten una partida de completar (Lou soubeni gascoun - Paje reserbade à ue photo d’un souldat défun) per la familha dels soldats desapareguts.

Frantz Darblade, Pelut e Blu : Nadau gascon de la grane guerre : Nadau 1917 : poème illustrad Sé bén à la Librairie Jeanne d’Arc, à Auch é en ço de l’autou, à Courrensan, 1919. (Quatrième édicioun Cauques pèces inédites e pourtrèts nauèts - juin 1919). Coll. CIRDOC (CR XX-273) (1/2)

Frantz Darblade, Pelut e Blu : Nadau gascon de la grane guerre : Nadau 1917 : poème illustrad Sé bén à la Librairie Jeanne d’Arc, à Auch é en ço de l’autou, à Courrensan, 1919. (Quatrième édicioun Cauques pèces inédites e pourtrèts nauèts - juin 1919). Coll. CIRDOC (CR XX-273) (2/2)

Dins un volum luxuosament presentat, l’abat François Darblade (1868-1946) amassèt de poèmas, de cants e de pregàrias dedicats als “poilus” gascons e a lors familhas. L’obratge illustrat de gravaduras e de fotografias conten una partida de completar (Lou soubeni gascoun - Paje reserbade à ue photo d’un souldat défun) per la familha dels soldats desapareguts.

Frantz Darblade, Pelut e Blu : Nadau gascon de la grane guerre : Nadau 1917 : poème illustrad Sé bén à la Librairie Jeanne d’Arc, à Auch é en ço de l’autou, à Courrensan, 1919. (Quatrième édicioun Cauques pèces inédites e pourtrèts nauèts - juin 1919). Coll. CIRDOC (CR XX-273) (2/2)