Parcours :
Presents dins gaireben totas las comunas francesas, los monuments als mòrts que commemòran lo sacrifici d’una generacion entièra pendent la guèrra 1914-1918 son lo rebat dels traumatismes traversats per las populacions de l’epòca, tant sus lo front coma a l’arrièr.
Se la màger part exaltan l’amor immens de la patria que menèt sos enfants al sacrifici, d’unes, mai rars, se fan la demostracion mai concrèta de la dolor dels subrevivents per l’utilizacion, non pas d’allegorias, mas de personatges familièrs, sovent de maires o de vèusas, que ploran lors mòrts.
La Granda Guèrra acabada, mai de 38000 monuments florisson en França e la màger part son redigits en francés (demòran comanditats e parcialament finançats per las comunas e l’Estat), d’unes cargan ça que la d’inscripcions en occitan. L’occitan essent pas la lenga del discors patriotic de l’aprèp-guèrra, son usatge, sus aqueles luòcs de memòria qu’an una vocacion amassaira e republicana, sembla voler pertocar la populacion en s’adreçant a ela dins sa lenga quotidiana. Pòt èsser tanben lo rebat d’un militantisme linguistic dins un periòde ont la « caça als pateses » es a son apogèu.
D’unes d’aqueles monuments als mòrts pòrtan d’incripcions en occitan e se veson cargats, en mai d’una simpla commemoracion, d’una fòrça pacifista o, al contrari, mai patriotica.
Se la màger part exaltan l’amor immens de la patria que menèt sos enfants al sacrifici, d’unes, mai rars, se fan la demostracion mai concrèta de la dolor dels subrevivents per l’utilizacion, non pas d’allegorias, mas de personatges familièrs, sovent de maires o de vèusas, que ploran lors mòrts.
La Granda Guèrra acabada, mai de 38000 monuments florisson en França e la màger part son redigits en francés (demòran comanditats e parcialament finançats per las comunas e l’Estat), d’unes cargan ça que la d’inscripcions en occitan. L’occitan essent pas la lenga del discors patriotic de l’aprèp-guèrra, son usatge, sus aqueles luòcs de memòria qu’an una vocacion amassaira e republicana, sembla voler pertocar la populacion en s’adreçant a ela dins sa lenga quotidiana. Pòt èsser tanben lo rebat d’un militantisme linguistic dins un periòde ont la « caça als pateses » es a son apogèu.
D’unes d’aqueles monuments als mòrts pòrtan d’incripcions en occitan e se veson cargats, en mai d’una simpla commemoracion, d’una fòrça pacifista o, al contrari, mai patriotica.
